Πόσο πιο όμορφη είναι η ζωή για εκείνον που έχει διαλέξει την αγνότητα αντί για την πανουργία, το άφημα αντί για την αντίσταση, την αγάπη αντί για τον φόβο και τη συγχώρεση αντί για την πίκρα.
Όλοι μας θέλουμε την ελευθερία. Αλλά είμαστε αιχμάλωτοι των κοινωνικών μας προγραμματισμών, του φόβου για το τι σκέφτονται οι άλλοι για μας και του φόβου του θανάτου. Έχουμε άγνοια της πραγματικής μας φύσης.
Είμαστε αιχμάλωτοι των αισθήσεών μας, που ελέγχουν τις νοητικές και συναισθηματικές μας λειτουργίες, με αποτέλεσμα να κάνουμε πράγματα που, άπειρες φορές, έχουμε ορκιστεί ότι δεν θα ξανακάνουμε. Οι αισθήσεις μας όμως, παρασύρουν το νου μας στην επανάληψη αυτών των μηχανικών σκέψεων και πράξεων. Η διαδικασία της απελευθέρωσης είναι η διαδικασία της αφύπνισης της ανώτερης διάνοιας.
Τα οχτώ βήματα
Το αρχαίο σύστημα πνευματικής εξέλιξης που ονομάζεται Γιόγκα, δίνει την ευκαιρία στον καθένα να απελευθερωθεί από τους προγραμματισμούς και περιορισμούς του νου - κυρίως μέσα από το διαλογισμό.
Σύμφωνα με τον Πατάντζαλι (300-500 π.Χ.), βιώνει κανείς πνευματική ολοκλήρωση όταν παύουν οι εναλλαγές του νου. Το πνεύμα είναι καθαρή συνειδητότητα, χωρίς καμία διαταραχή ή ενόχληση. Μοιάζει με τη θάλασσα όταν είναι απόλυτα ήρεμη και τόσο καθαρή, ώστε μπορεί κανείς να δει μέχρι το βυθό. Ο νους αντίθετα, είναι γεμάτος κύματα και διακυμάνσεις που προκαλούνται από εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα.
Και έτσι, είναι δύσκολο να βιώσει κανείς το κέντρο της ύπαρξής του. Πνευματική ανάπτυξη είναι η διαδικασία της σταδιακής μείωσης της ποσότητας και της ευρύτητας αυτών των κυμάτων, ώστε να μπορούμε, μέσα στην απόλυτη γαλήνη, να βιώσουμε τον πραγματικό μας Εαυτό. Στη Βίβλο, ο Θεός προστάζει: «Μείνε ακίνητος και γνώρισε ότι είμαι Θεός».
Χωρίς αμφιβολία, δεν είναι εύκολο - είναι ίσως η δυσκολότερη απ'όλες τις ανθρώπινες προσπάθειες. Όμως η αυτοπραγμάτωση είναι ο ύψιστος στόχος της ζωής πάνω στη γη. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος σκοπός για τον άνθρωπο από το να«γνωρίσει τον εαυτό του».
Τα Οχτώ Βήματα της Γιόγκα είναι ο προοδευτικός εξαγνισμός του νου. Ο Πατάντζαλι εξηγεί πως όταν η άγνοια διαλύεται από συστηματική άσκηση των τεχνικών της Γιόγκα, τότε αποκτούμε πνευματική διάκριση. Αυτές οι τεχνικές χωρίζονται σε οχτώ μέρη ή βήματα, από τα οποία σταδιακά ελέγχουμε το νου :
• Έλεγχος της συμπεριφοράς (Yama)
• Άσκηση πειθαρχίας (Niyama)
• Έλεγχος του σώματος (Asana)
• Έλεγχος της αναπνοής και της βιοενέργειας (Pranayama)
• Έλεγχος των αισθήσεων (Pratyahara)
• Συγκέντρωση (Dharana)
• Διαλογισμός (Dhyana)
• Έκσταση-‘Ενωση με το Θεό (Samadhi)
Βλέπουμε εδώ ότι τα πέντε πρώτα βήματα ελέγχουν παράγοντες εκτός του νου, ενώ τα τρία τελευταία ελέγχουν τον ίδιο το νου. Εμείς θα ασχοληθούμε με το πρώτο βήμα που λέγεται Yama και είναι ο έλεγχος της συμπεριφοράς - η ηθική.
Δυστυχώς, δίνουμε πολύ λίγη προσοχή σε αυτήν την ιδιαίτερα σημαντική προϋπόθεση για κάθε πνευματική τεχνική. Το να επιτρέπουμε σε ένα άτομο να ασκεί πιο προχωρημένες τεχνικές, χωρίς προηγουμένως να έχει τη δυνατότητα να ελέγχει, ως ένα βαθμό, τη συμπεριφορά του, είναι σαν να του δίνουμε την άδεια να οδηγήσει ένα αυτοκίνητο, χωρίς να είμαστε σίγουροι ότι ξέρει να οδηγεί, ότι έχει καλή όραση και ότι δεν είναι τρελός! Ο άνθρωπος αυτός μπορεί να γίνει επικίνδυνος και για τον εαυτό του και για τους άλλους.
Εμείς που ζούμε στο δυτικό πολιτισμό θέλουμε «γρήγορα αποτελέσματα» και εύκολες εμπειρίες. Θέλουμε να ασκούμε πιο προχωρημένες τεχνικές και διαλογισμούς, χωρίς πρώτα να έχουμε εμπεδώσει τη συναισθηματική δομή που είναι απαραίτητη για την εξάσκηση και την υποστήριξη αυτών των τεχνικών. Είναι σαν να προσπαθούμε να χτίσουμε τον έβδομο όροφο μιας πολυκατοικίας, πριν ακόμα στεγνώσει καλά καλά το τσιμέντο στον πρώτο όροφο. Είναι φυσικό ότι κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, θα καταρρεύσει.
Ρόμπερτ Νατζέμυ, «Ο κόσμος της γιόγκα», εκδόσεις Άγνωστο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου