Πόσο οξύμωρη είναι η φράση του τίτλου! Να τρέχεις να προλάβεις, να βιάζεσαι με οδηγό το “ο χρόνος είναι χρήμα, ζωή, αφθονία” κι, παρ’ όλα αυτά, να είσαι καταδικασμένος να περιμένεις! Τι να περιμένεις, όμως; Το μετρό; Να αδειάσει τραπέζι στην καφετέρια μήπως; Ή πότε θα ‘ ρθει η σειρά σου στην ουρά της τράπεζας;
Όχι. Σίγουρα όχι… Αν βιαστείς, πράγματα όπως τα παραπάνω σίγουρα θα τα πετύχεις και η αναμονή θα εκμηδενιστεί! Δε μιλώ για κάτι τόσο πεζό. Η φράση του τίτλου αφορά κάτι πιο ουσιώδες, πιο ενδιαφέρον και πιο αγωνιώδες : την ίδια τη ζωή! Τα όνειρα μας, τις φιλοδοξίες και τους στόχους μας! Το αδιάκοπο κυνήγι μιας ακαθόριστης, αδιόρατης κατάστασης που αρεσκόμαστε να καλούμε ευτυχία…
Ο Arthur Schopenhauer (1788-1860), Γερμανός φιλόσοφος, κάποτε αποτύπωσε την εξής σκέψη :
”Όταν, στο τέλος της ζωής τους, οι περισσότεροι άνθρωποι κοιτάζουν προς τα πίσω, ανακαλύπτουν ότι έζησαν όλη τους τη ζωή εν αναμονή. Με έκπληξη θα συνειδητοποιήσουν ότι αυτό που άφησαν να τους διαφύγει χωρίς να το εκτιμήσουν και να το απολαύσουν, δεν ήταν άλλο από τη ζωή τους. Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος, ξεγελασμένος από την ελπίδα, χορεύει προς την αγκαλιά του θανάτου.”
Πολύ απαισιόδοξος ο Σοπενάουερ, σίγουρα. Κύριο χαρακτηριστικό του εξάλλου. Παρ’όλα αυτά, αν αφαιρεθούν οι βαρύγδουπες εκφράσεις με τη φαιά απόχρωση, μένει ένα απόσταγμα σοφίας που μπορεί να προβληματίσει όλους εμάς τους ανεμοδαρμένους από τη λαίλαπα του χρόνου και της ζωής σε fast forward που ζούμε.
Πόσες φορές πνιγήκαμε σε μια θάλασσα μετριασμού και νωχελικότητας, απραγίας και μιζέριας όταν έφτασε η στιγμή της διεκδίκησης : σε μια δουλειά, σε έναν έρωτα, σε μια ευκαιρία ζωής; Και, παράλληλα, πόσες φορές σαν ασπάλακες, σαν υπνωτισμένοι και άνιωθοι δεν διακρίναμε καν την ευκαιρία, δεν αισθανθήκαμε το μομέντουμ, δε νιώσαμε καν τον αέρα, την ώθηση από το τρένο που πέρασε εκατοστά από το πρόσωπο μας, το τρένο που περιμέναμε όλο μας τη ζωή από τότε που μέσα μας είχαν κρυσταλλωθεί κάποιοι πόθοι και κάποια θέλω, μύχια μα τόσο ελκυστικά.
Κι, όμως, εμείς μίζεροι και πεζοί χωρίς την παραμικρή έμπνευση, την παραμικρή φαντασία και δύναμη ψυχής τα προσπεράσαμε, παραδοθήκαμε στη ραθυμία “της συνωμοσίας του σύμπαντος” κατά το λαοπλάνο, αερολόγο Κοέλιο. Όχι μόνο καταθέσαμε τα όπλα αλλά ΟΥΤΕ ΚΑΝ ΤΑ ΣΗΚΩΣΑΜΕ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥΣ.
Έχω πραγματικά απηυδήσει να βλέπω ανθρώπους, νέους κυρίως, να βαριούνται, να αδυνατούν να σκεφτούν και να προβληματιστούν, να αδυνατούν να εξοργιστούν και να αγαπήσουν, να ποθήσουν και να παλέψουν για αυτά που θέλουν. Αλλά το πραγματικά τραγικό είναι να προωθείται αυτή η λογική σαν μια νοοτροπία ζωής, μια κοσμοθεωρία όπου κάπου, κάπως, κάποτε σαν μια αυτόκλητη και νοήμων αλλαγή θα έρθει ο τροχός “να γυρίσει”…
Μια νοοτροπία που βασίζεται στο φραπόγαλο, τα εύκολα θεάματα του διαδικτύου και των πολυμέσων, της αερολογίας, της ΑΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑΣ και της ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΡΟΥΤΙΝΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ…
Μια ρουτίνα ενδεικτική της ύπνωσης του μυαλού και της απελπιστικής έλλειψης στόχων, αναζητήσεων και προορισμών. Προσέξτε, όμως, ΟΧΙ ΚΕΝΟΔΟΞΙΩΝ ΟΥΤΕ ΦΙΛΟΔΟΞΙΩΝ. Γιατί η ρουτίνα της πενθήμερης “δουλίτσας” (και δεν υποτιμώ τη δουλειά της ημιαπασχόλησης ή του προσωρινού ή της επιβίωσης ακόμη κι αν δε σχετίζεται με τις σπουδές ή τις κλίσεις μας γιατί απλούστατα δεν αναφέρομαι σε αυτή ΑΛΛΑ σε όλους/όλες που το όνειρο τους ήταν να βγάλουν λεφτά δουλεύοντας !!!) και του “ελεύθερου χρόνου της φωτογραφίας” δηλαδή του γυμναστηρίου, της νυχτερινής διασκέδασης, των εξορμήσεων και των θεαμάτων που ως μόνο στόχο έχουν το να δείξουν “πόσο καλά περνάμε” και να τονώσουν την αυτοπεποίθησης (ή μήπως κόμπλεξ) μας μέσω φωτογραφιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίθει ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΚΕΝΟΔΟΞΙΩΝ…
Αυτοί είμαστε δίχως καμία αμφιβολία…
Η πραγματικά παράξενη αντίθεση είναι ότι, ταυτόχρονα με την κατασπατάληση ζωτικού χρόνου και την έκπτωση του νου και της σκέψης σε δραστηριότητες του φαίνεσθαι και της διεκπεραίωσης που μειώνουν τη διαύγεια του πνεύματος και μας εθίζουν στη μετριότητα και την στασιμότητα, ΔΕΡΝΟΜΑΣΤΕ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ από μια αόριστη, πανταχού παρούσα και παντοδύναμη βιασύνη. Ένα κυνήγι με το χρόνο ώστε να προλάβουμε! Τι;;;
Τον ίδιο το χρόνο!
Στην καθημερινότητα μας διάχυτη υπάρχει αυτή η βιασύνη… Να τελειώνουμε… Να φύγει το 8ωρο για να πάμε σπίτι… Να φύγουν οι καθημερινές να έρθει το σ/κ… Να φύγει ο χειμώνας και να ‘ρθει το καλοκαίρι ώστε να ‘ρθει ο μήνας των διακοπών…. Να φύγει η σχολή να ξεμπερδεύουμε ώστε να μην ξαναχρειαστεί να διαβάσουμε ή να μάθουμε… Να φύγει ο στρατός να ξαναγυρίσουμε σπιτάκι μας… Να φύγει η περίοδος που μένουμε με τους γονείς ώστε να είμαστε ελεύθεροι κι ωραίοι….
Ξέρετε, όμως, τι τρέχει ακριβώς;; Ξέρετε που οδηγεί αυτή η θολή, χωρίς συγκεκριμένο προορισμό και δίχως μια απαραίτητη πνευματική αναζήτηση και αυτογνωσία, εμμονή; Αυτή η μίζερη λογική του να ξεμπερδεύουμε; Του να “είμαστε εδώ” αλλά τελικά να μην είμαστε;
Έχετε ιδέα πόσο ανόητο και ανώριμο στη σκέψη είναι να φωνάζεις, να σπρώχνεις, να οδύρεσαι ώστε να φτάσεις στο γκισέ των εισιτηρίων και στο τέλος να συνειδητοποιείς ότι ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΤΟΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΣΟΥ;;;; Ή κάτι άλλο!
Έχετε ποτέ σκεφτεί πόσο λιπόψυχοι, κενοί και δειλοί έχουμε γίνει στη σκέψη και τους στόχους μας ώστε πολλές φορές γατζωνόμαστε σε κάτι, ένα θέλω ή μια κατάσταση που εξάπτει την (ισχνή) φαντασία μας χωρίς, εν τέλει, να έχουμε ιδέα αν και γιατί μας αρέσει ή πως θα την αξιοποιήσουμε σαν ευκαιρία για χαρά, διασκέδαση και ψυχαγωγία;;
Εδώ έρχεται η πρώτη κατάρριψη του Κοελικού αξιώματος. Ή μάλλον κατάρριψη δεν θα το έλεγα. Γιατί οι αναγνώστες, όλοι και όλες εσείς, θα αποφασίσετε αν είναι μια κατάρριψη ή, απλά, μια αποτυχημένη προσπάθεια από μεριά του γράφοντος.
“Όταν προσπαθείς να αποκτήσεις κάτι, το σύμπαν συνωμοτεί ώστε να νομίζεις ότι το θέλεις πολύ”.
Κι όταν γράφω “το θέλεις πολύ”, εννοώ ότι αποτελεί μια επιδίωξη ή έναν σημαντικό στόχο. Θα μιλήσω με ένα παράδειγμα. Έστω ότι θες να γνωρίσεις ένα μεγάλο έρωτα ή ακόμη και αγαπήσεις. Καλλωπίζεσαι, φροντίζεις την εμφάνιση σου, βγαίνεις έξω, κάνεις γνωριμίες, δίνεις ευκαιρίες και δοκιμάζεις εμπειρίες.
Όμως, μια σειρά από προβλήματα που προκύπτουν φανερώνουν πως ότι “πόθησες” και προσπάθησες να αποκτήσεις δεν ήταν αυτό που νόμιζες. Μπορεί να φοβηθείς ότι το ταίρι σου γίνεται πολύ δοτικό και, ταυτόχρονα, κτητικό αν και, αρχικά, αυτό που ποθούσες ήταν να αποκτήσεις μια μόνιμη σχέση! Ή, αντιθέτως, μπορεί να νόμιζες ότι θες κάτι εφήμερο, μιας σχέση σωματικής επαφής αλλά στην πορεία διαπίστωσες πόσο κενός είσαι αν δεν υπάρχει συναίσθημα και κάποιο δέσιμο! ΤΑ ΠΑΡΑΤΑΣ!
Μια ρήση του Κοέλιο που έχει βαρύνουσα σημασία
Τίποτα από αυτά δεν ισχύει… Η αλήθεια είναι μια! Ότι δε μπόρεσες ούτε καν να καταλάβεις τον εαυτό σου! Τα θέλω σου! Τα όνειρα ή έστω τις ανάγκες σου! Πως θα ήταν δυνατό ανώριμε, άνιωθε και άσκεφτε άνθρωπε να νιώσεις την ύπαρξη και τις ανάγκες του συντρόφου σου! Βιάστηκες να ερωτευθείς - να “αγαπήσεις” ή να κατακτήσεις απλά χωρίς ο ίδιος να ξέρεις τι θέλεις… Τι έχεις στον ίδιο σου τον νου! Χωρίς να αφουγκραστείς τον ίδιο σου τον εαυτό.
Και, πραγματικά, είναι υπερφίαλο και άτοπο να πει κανείς ότι αυτό είναι που λέμε τετριμμένα “μαθαίνω από τα λάθη μου”! Όταν δεν έχεις προορισμό ή στόχο, όταν μια ζωή θαλασσοδέρνεις σε μια τρικυμία εν κρανίω, δεν πράττεις λάθη, ΌΛΗ ΣΟΥ Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΛΑΘΟΣ!
Ένα λάθος, μια μουτζούρα που γίνεται όλο και πιο σκούρα, πιο ακαθόριστη και πιο τραυματική όσο βιάζεσαι να “ζήσεις”, όσο τρέχεις να διεκπεραιώνεις και να ξεμπερδεύεις άρπα κόλα! Μια ζωή που στερείται στόχων όπως ένα ταξίδι με ένα πλοίο χωρίς προορισμό που έχει πηδάλιο και τιμόνι αλλά όχι καπετάνιο…
Όχι αγαπητοί/αγαπητές..Δεν είναι αυτή η Καβάφεια ρήση :
“Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θά βγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.”
Το ταξίδι έχει νόημα! Αυτό είναι η ζωή. Αλλά μόνο όταν έχεις στο νου σου μια Ιθάκη.
Δεν είναι η Ιθάκη το να βγάλεις λεφτά. Ούτε να έχεις σώμα αγάλματος. Ούτε να φεύγεις γουικέντ Αράχωβα/Μύκονο. Ούτε να έχεις ένα ταίρι βιτρίνας. Ούτε να περιμένεις το 5ήμερο στη Σκιάθο από το Μάη.
Νόημα αποκτά η ζωή με κόπο και κόστος σε χρόνο και συναισθήματα. Μέσω εμπειριών αλλά και σκέψης. Ενδοσκόπησης. Αλλά, πάνω από όλα, με μια άγρυπνη και συνεχή αίσθηση αναζήτησης. Καθορισμού στόχων. Επαναπροσδιορισμού και αυτοβελτίωσης.
Το ταξίδι έχει νόημα όταν χωνέψεις ότι η δυσκολία ή το δυσάρεστο στη ζωή δεν πρέπει να προκαλεί πλήξη, βαρεμάρα, νωχελικότητα ή, ακόμη, χειρότερα παραίτηση και απάθεια.
Κι εδώ έρχεται η δεύτερη κατάρριψη του Κοελικού αξιώματος :
· “Όταν θέλεις κάτι πολύ, το σύμπαν συνωμοτεί ώστε να νομίζεις ότι κάνει τα πάντα για να το αποκτήσεις”.
Λυπάμαι που το λέω…Αλλά το σύμπαν σε έχει γραμμένο! Αν θες να βρεις καλύτερη δουλειά ή, έστω απλά, μια δουλειά, το σύμπαν δεν θα σε βοηθήσει. Θέλει κόπο, ψάξιμο, επιμονή παρά τις ταπεινώσεις και την απογοήτευση, μαχητικότητα απέναντι σε όσους σε παραμερίζουν παράτυπα, διάβασμα, κατάρτιση, εγρήγορση, ακόμη και ρίσκο ίσως. Κολύμπι στα βαθιά. Δεν είδα κανέναν να βρίσκει δουλειά με την ελπίδα…Ή περιμένοντας!
Κυρίες/κύριοι το ανθρώπινο μυαλό τείνει να αντιλαμβάνεται και να επεξεργάζεται την πραγματικότητα και τα ερεθίσματα που λαμβάνει από αυτή με τέτοιο τρόπο ώστε να ταιριάζουν με τα αυτά που θέλει και επιδιώκει.
Μια πρόταση πειραματικά παγιωμένη από ανθρωπολόγους, ψυχιάτρους και νευρολόγους. Τείνει να είναι, αβάσιμα, αισιόδοξο, καθησυχαστικό. Και να σε σπρώχνει στον εφησυχασμό και την απραξία. Αυτό είναι που αποκαλούμε ελπίδα… Ένα ψέμα…
Κατά την άποψη του γράφοντος, η ελπίδα είναι παγίδα, αδιέξοδο και παραπλάνηση. Η πίστη, όμως, είναι ο δρόμος που ψάχνουμε. Η πίστη στον εαυτό μας, στις δυνάμεις και τις δυνατότητες μας, τον συνάνθρωπο ή ακόμη και τον Θεό (όπως κι αν τον αντιλαμβάνεται κανείς).
Η πίστη θα σε κάνει να μη βιάζεσαι αλλά ούτε και να περιμένεις… Να βαδίζεις σταθερά νιώθοντας τη ζωή σε κάθε στιγμή του ταξιδιού προς τον προορισμό σου….Να διάγεις ένα βίο τόσο γοργό όσο το νερό ενός ποταμού, όμως, εξίσου δροσερό και αναζωογονητικό…Δε μπορείς να προλάβεις αυτό το νερό αλλά μπορείς ανά πάσα στιγμή να το νιώσεις, να το πιεις και να ξεδιψάσεις!