Τι είναι το εσωτερικό παιδί;
Σύμφωνα με τη θεωρία αρχετύπων του Καρλ Γιούνγκ, κάτω από τα τραύματα της παιδικής ηλικίας και τον προγραμματισμό που δεχτήκαμε τότε, μέσα στον πυρήνα της συνείδησής μας, υπάρχει το «θεϊκό παιδί» ή το «αιώνιο παιδί», το οποίο ενσωματώνει τις ύψιστες ψυχικές ποιότητες : είναι γεμάτο πηγαία χαρά, έχει αθωότητα, είναι παιχνιδιάρικο, είναι ευάλωτο, εμπιστεύεται, θαυμάζει, συνδέεται με ανθρώπους, με πράγματα και με τη φύση και είναι απείρως δημιουργικό.
Μέσα από περαιτέρω επεξεργασία που υπέστη το αρχέτυπο αυτό από διαφόρους ψυχολόγους και ειδικούς αυτοβοήθειας, καταλήξαμε σήμερα σε αυτό που ευρέως αναγνωρίζουμε ως το αρχέτυπο του «εσωτερικού παιδιού».
Στο μυαλό μας πρέπει να έχουμε ότι το «εσωτερικό παιδί» υπάρχει, είναι αληθινό όχι με την κυριολεκτική έννοια, όχι ως φυσική υπόσταση, αλλά ως ψυχολογική και φαινομενολογική πραγματικότητα.
Τα μοτίβα σκέψης και οι συμπεριφορές του, οι τρόποι αντίδρασής του σε καταστάσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν ολοζώντανα μέσα μας, χωρίς οι περισσότεροι ενήλικοι να το συνειδητοποιούμε καν.
Το παιδί αυτό, εμπεριέχει όλες τις θετικές ποιότητες που προαναφέραμε, αλλά εμπεριέχει και όλα τα συσσωρευμένα τραύματα, τους φόβους και τον θυμό που έχει βιώσει.
Και μπορεί ηλικιακά να θεωρούμαστε ενήλικοι, αλλά, ψυχολογικά, η ενηλικίωση συμπεριλαμβάνει το να αναγνωρίσουμε, να αποδεχτούμε και να αναλάβουμε την ευθύνη να αγαπήσουμε, να φροντίσουμε και να περιθάλψουμε το εσωτερικό μας παιδί.
Ένας θαυμάσιος τρόπος για να μπούμε μέσα σε αυτόν τον πολύπλοκο και απέραντο χώρο του υποσυνειδήτου, υπό την καθοδήγηση και τον έλεγχο της συνειδητής μας αντίληψης, είναι μέσω της τεχνικής που ονομάζεται «γονική υποκατάσταση» (re-parenting), η οποία στην περίπτωσή μας χρησιμοποιεί άλλη μια συνεισφορά του Γιουνγκ, την «ενεργητική φαντασία» (active imagination).
Η γονική υποκατάσταση, βοηθώντας μας να καλλιεργήσουμε και να μετασχηματίσουμε τη σχέση μας με το «εσωτερικό παιδί», μάς δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε πρόσβαση στη φυσική κατάσταση του εσωτερικού παιδιού, που συνεχώς προσπαθεί να εκφραστεί, με οποιονδήποτε δυνατό, υποσυνείδητο, θετικό ή αρνητικό τρόπο.
Το να αναπτύξουμε μια δυνατή σχέση με αυτό το εσωτερικό δυναμικό μας, δύναται να αλλάξει σε πολύ βαθύ επίπεδο τον τρόπο με τον οποίο συσχετιζόμαστε και βιώνουμε τον εξωτερικό κόσμο μας.
Διαδικασία :
1. Πάρτε ένα σημειωματάριο, αποκλειστικά για αυτό το σκοπό, για να καταγράψετε την πορεία αυτής της σχέσης. Εάν θέλετε να κάνετε τη διαδικασία ακόμα πιο δυναμική, ζητήστε από το παιδί μέσα σας να διαλέξει το τετράδιο ή το σημειωματάριο και δώστε του συνειδητά την επιλογή ακόμα και να το διακοσμήσει με σχέδια.
2. Με το καλό σας χέρι (πχ το δεξί), γράψτε δύο ερωτήσεις, με τις οποίες θα ξεκινάει κάθε φορά η συζήτηση :
«Πώς αισθάνεσαι;» και
«Τι χρειάζεσαι;»
Είναι σημαντικό να διατυπώσετε με αυτό τον τρόπο τις ερωτήσεις, καθώς το τι «χρειάζεσαι» μπορεί να είναι πολύ διαφορετικό από το τι μπορεί να «θέλεις».
3. Αφού γράψετε τις ερωτήσεις, πάρτε το μολύβι με το άλλο χέρι (πχ το αριστερό) και επιτρέψτε στο παιδί να απαντήσει, χρησιμοποιώντας το χέρι αυτό. Εάν σας φαίνεται ότι δεν σας έρχεται τίποτα να γράψετε, έχετε υπομονή.
Μπορεί να πάρει λίγο χρόνο. Μπορείτε να φανταστείτε στην αρχή το τι θα έγραφε το παιδί, προσκαλώντας το να εκφραστεί. Η ποιότητα της γραφής και το λεξιλόγιο μπορεί να μην είναι αυτό που θα περιμένατε. Μπορεί να φαίνεται πιο… παιδικό. Μην προσπαθήσετε να το αλλάξετε ή να το βελτιώσετε.
4. Ο στόχος αυτής της διαδικασίας είναι να προσφέρετε εσείς ο ίδιος «σαν γονέας» προς το εσωτερικό σας παιδί, εκείνο το οποίο δεν του προσφέρθηκε : άνευ όρων αγάπη, παρουσία, αποδοχή, αναγνώριση, συνειδητότητα, υπομονή, ευγένεια, συμπόνοια. Γίνετε για το εσωτερικό σας παιδί ο γονιός που πάντα θα θέλατε να είχατε.
5. Χρησιμοποιήστε αυτή τη μέθοδο του γραπτού διαλόγου, επιτρέποντας τη φυσική και ελεύθερη ροή της συζήτησης, για να ξεκινήσετε τη διαδικασία ανάπτυξης μιας νέας, συνειδητής σχέσης με αυτή την πλευρά του εαυτού.
Συμβουλές :
1. Δώστε προσοχή στη γλώσσα που χρησιμοποιείτε. Προσπαθήστε συνειδητά να μιλάτε με τρόπο που να εμπεριέχει αγάπη και αποδοχή. Εάν έχετε απορίες ή εάν έχετε μπερδευτεί με τις πληροφορίες που λαμβάνετε, ζητήστε ευγενικά επεξηγήσεις.
2. Ρωτήστε ποια ηλικία έχει το παιδί στο οποίο μιλάτε. Σε διαφορετικές μέρες, μπορεί να μιλάτε με διαφορετικές πλευρές του εαυτού σας, σε διαφορετικές ηλικίες του εσωτερικού παιδιού. Είναι χρήσιμο να διευκρινίσετε με ποιον μιλάτε, καθώς είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να προσαρμόσετε το λεξιλόγιό σας και το περιεχόμενο του διαλόγου σας, ώστε να ταιριάζει στην ηλικία του παιδιού.
3. Ζητήστε από το παιδί να σας βοηθήσει στη μέρα σας. Να θυμάστε ότι ένα πληγωμένο παιδί που αισθάνεται παραμελημένο και ότι δεν το αγαπάει κανείς, τείνει να αντιδράει είτε με παγώματα είτε με ξεσπάσματα, καταστάσεις τις οποίες εμείς βιώνουμε ως υποσυνείδητες τάσεις αυτοσαμποτάζ.
Αρκετά συχνά, αυτή η υποσυνείδητη συμπεριφορά είναι η αιτία που αισθανόμαστε «μπλοκαρισμένοι» ή ότι «τίποτα δεν δουλεύει» ή ότι υπάρχει «κάτι απροσδιόριστο μέσα σας» που εμποδίζει να συμβούν πράγματα που θέλουμε στη ζωή μας. Μερικές φορές, αυτές οι αντιδράσεις, όσο καταστροφικές και να είναι για εμάς, για το παιδί μπορεί να είναι το μόνο μέσο που έχει για να εκφραστεί.
Μέσω της τεχνικής που περιγράφουμε, αυτό που δημιουργούμε προσφέρει στο παιδί έναν νέο, διαφορετικό, ασφαλή τρόπο επικύρωσης και έκφρασης του παιδιού. Ζητήστε του λοιπόν να σας βοηθήσει μέσα στη μέρα σας, μέσω των ανώτερων ψυχικών ποιοτήτων που αναφέραμε στην αρχή και, εσείς από την πλευρά σας, περιποιηθείτε τις παραμελημένες πληγές του με αγάπη.
4. Πάντα να κρατάτε το λόγο σας στο εσωτερικό παιδί. Να θυμάστε ότι εάν δεν μπορείτε να κρατήσετε μια υπόσχεσή σας, τότε μην κάνετε σαν να μην υπήρξε ποτέ η συζήτηση. Προτιμότερο είναι να επαναδιαπραγματευτείτε το θέμα και να βρείτε μια λύση.
Πολλές από τις πληγές που κουβαλάμε από την παιδική μας ηλικία, προέρχονται από τις επανειλημμένες απογοητεύσεις που εισπράξαμε από τους γονείς μας που δεν τηρούσαν το λόγο τους και την εσωτερικοποίηση αυτών των απογοητεύσεων, στη συνέχεια.
Με το να απαντήσει το παιδί στην ερώτηση «τι χρειάζεσαι», έχει ήδη ανοίξει και εκθέσει τον εαυτό του σε εσάς. Δείξτε σεβασμό.
5. Παρατηρήστε μοτίβα. Αυτό θα σας βοηθήσει να καταλάβετε πώς διαφορετικές ηλικίες του παιδιού συσχετίζονται με διαφορετικές σημερινές συμπεριφορές σας. Κρατήστε σημειώσεις. Θα σας χρησιμεύσουν αργότερα.
6. Κρατήστε μια σταθερή ρουτίνα και ρωτήστε το παιδί κάθε πότε θα ήθελε να επικοινωνείτε. Οπωσδήποτε η καθημερινή επαφή, στην αρχή, θα έχει πιο γρήγορα αποτελέσματα και θα χτίσει βαθύτερο δέσιμο με τον εσωτερικό κόσμο.
7. Σεβαστείτε τη διαδικασία. Δεν πρόκειται για άσκηση, ούτε για παιχνίδι. Είναι ένα εργαλείο για την εξερεύνηση του εαυτού μας και για το χτίσιμο της ενσυναίσθησης.
Επιτρέψτε στη διαδικασία αυτή με τα εσωτερικά μέρη του εαυτού σας, να εξελιχθεί. Όσο περισσότερο εξασκείστε, τόσο καλύτερα θα μαθαίνετε να χειρίζεστε την επικοινωνία. Προσπαθήστε να μην σκέφτεστε υπερβολικά και να αφήνετε τη ροή της συζήτησης να ακολουθεί τη φυσική της πορεία, χωρίς να έχετε προκαθορισμένες προσδοκίες ως προς το πώς ακριβώς θα μπορούσε να εξελιχθεί.
Η διαδικασία ρέει πηγαία, χωρίς προσπάθεια. Με το να προσπαθείτε να την εκβιάσετε ή να την στρίψετε προς κάποια κατεύθυνση, χάνει μέρος της αυθεντικότητας και της αποτελεσματικότητάς της. Να είστε ευγενικοί και υπομονετικοί με τον εαυτό σας. Με το εργαλείο αυτό, προσπαθούμε να αναπτύξουμε την αγάπη και την κατανόηση προς τον εαυτό.
Η παραπάνω διαδικασία είναι προσαρμοσμένη από το βιβλίο
«Inner Work» του ψυχολόγου Robert A. Johnson, της σχολής του Γιουνγκ. Η περιγραφή της τεχνικής έχει βασιστεί σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο μπλογκ του Markus William Kasunich, Holistic Life Coach.
Γράφει ο Στράτος Λάσπας - O Στράτος Λάσπας είναι Certified Eating Psychology & Mind-Body Nutrtition Coach -
mindbodynutrition.gr