«Τα όρια είναι τμήμα της αυτοφροντίδας μας. Είναι υγεία, φυσιολογικά και απαραίτητα». Ντορίν Βίρτιου
Ακόμη έχω το κείμενο στο ημερολόγιο μου που μιλά για τα όρια και πως αποφάσισα να τα βάλω. Συγκεκριμένα γράφει: «Εύχομαι να μπορούσα να πω την αλήθεια μου. Εάν μάθω να λέω την αλήθεια μου πριν πεθάνω, θα φύγω μια ευτυχισμένη γυναίκα». Δραματικό; Μπορεί.
Είχα όμως κουραστεί να άγομαι και να φέρομαι από τις επιθυμίες των άλλων, να είμαι αυτή με την ανάγκη να ευχαριστεί τους πάντες.
Το έγραψα μια μέρα αφότου είχα γίνει αποδέκτης ανεπιθύμητου φλερτ σε ένα μπαρ. Για 30 λεπτά, ένας άγνωστος με είχε στριμώξει σε μια επιθετική κουβέντα.
Με πίεζε με το φλερτ του και τόλμησε να βάλει το χέρι του γύρω από τη μέση μου. Ανέχτηκα τη συμπεριφορά του με ένα ψεύτικο χαμόγελο κολλημένο στο πρόσωπο μου, πριν καταφέρω να διαφύγω στο μπάνιο.
Όπως συνέβαινε συνήθως μέχρι τότε, δεν μπόρεσα να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, Περίμενα στη σιωπή να διαβάσει εκείνος το μυαλό μου. Να δει πόσο άβολα ένιωθα και να με άφηνε ήσυχη.
Το επόμενο πρωί πήρα το στυλό μου και έγραψα γι’ αυτό που θεώρησα το Μεγάλο Σύνορο στη ζωή μου.
Την προσπάθεια μου να θέτω όρια. Να επικοινωνώ με αυθεντικότητα και να καλύπτω τις ανάγκες του εσωτερικού εαυτού μου.
Αυτή η πρόκληση αφορούσε όλες τις πλευρές της ζωής μου. Η τάση μου να ευχαριστώ τους άλλους είχε οδηγήσει σε ανισορροπία τις σχέσεις μου με φίλους, εραστές και συνεργάτες.
Ορισμένες φορές είχε να κάνει απλά με το γεγονός ότι παρέμενα σε μια κουβέντα που δεν με ενδιέφερε ή ότι αναλάμβανα να βοηθήσω έναν φίλο ενώ δεν είχα το χρόνο.
Άλλες φορές με ωθούσε όμως να πηγαίνω με ανθρώπους που δεν ήθελα, μόνο και μόνο «για να μην πληγώσω τα αισθήματα τους».
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω πρόδιδα μόνιμα τον εαυτό μου. Σχεδίαζα τη ζωή μου αποκλειστικά γύρω από τις επιθυμίες των άλλων. Το αποτέλεσμα ήταν μια ζωή μέτρια, υποτονική, ούτε καν δική μου.
Από μικρή ηλικία, οι γυναίκες μαθαίνουν ότι πρέπει να ευχαριστούν τους άλλους, ακόμη και να αυτοθυσιάζονται.
Με το πέρασμα των χρόνων μπορούμε να χάσουμε την επαφή μας με την αυθεντικότητα κάτω από το βάρος των δεσμεύσεων μας, των ανισόρροπων σχέσεων μας και των προσωπικοτήτων που έχουμε κατασκευάσει.
Όλα άλλαξαν μετά από έναν δύσκολο χωρισμό. Τότε ξύπνησα και συνειδητοποίησα ότι είναι η μόνη που είμαι υπεύθυνη για την προσωπική μου ευτυχία.
Αποφάσισα ότι αυτή είναι η ευκαιρία μου να αναπτύξω μια καλή σχέση με τον εσωτερικό εαυτό μου. Τη γυναίκα πίσω από το προσωπείο αυτής που ευχαριστούσε τους πάντες.
Για πρώτη φορά δεσμεύτηκα να είμαι η προτεραιότητα του εαυτού μου. Να θέσω συγκεκριμένα όρια και να επικοινωνώ αυθεντικά με τους άλλους. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Εάν εγκαταλείπεις διενέξεις που ευχόσουν να είχες ορθώσει ανάστημα… Εάν αισθάνεσαι εξαντλημένος σε κοινωνικές εκδηλώσεις από την υπερπροσπάθεια σου… Εάν δεσμεύεσαι σε υποχρεώσεις που δεν σε αφορούν και δεν αναλαμβάνεις δραστηριότητες που σου προσφέρουν χαρά…
Εάν συμφωνείς να έρχεσαι κοντά σε ανθρώπους και στη συνέχεια το μετανιώνεις, αυτή μπορεί να είναι η χρονιά που θα σπάσεις τα δεσμά σου με το παρελθόν. Το 12μηνο που θα αρχίσεις να επικοινωνείς και να ζεις τη δική σου αλήθεια.
Εννιά τρόποι για να το πετύχεις είναι οι ακόλουθοι:
1. Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας σε σχέση με τους άλλους
Τα συναισθήματα της συντριβής, της οργής και της απογοήτευσης μπορούν να αποτελέσουν τις κατευθυντήριες γραμμές για το πότε, που και σε ποιους πρέπει να βάλετε τα όρια σας. Αυτά τα συναισθήματα δείχνουν ποιοι καταπατούν τον προσωπικό σας χρόνο ή χώρο.
Ερχόμενοι σε επαφή με αυτά τα συναισθήματα μπορείτε να θέσετε τα όρια για το μέλλον. Αντί να σπρώξετε τα συναισθήματα σας κάτω από το χαλί, ρωτήστε τον εαυτό σας: «Τι νιώθω; Γιατί αισθάνομαι έτσι; Τι θα έπρεπε να αλλάξω για να αισθάνομαι περισσότερο ασφαλής;»
2. Μάθετε πώς να βάζετε φρένο στους άλλους
Προκαθορίστε συζητήσεις για τα όρια αρνούμενοι να γίνεται υποχωρητικοί στη συνέχεια. (Αυτή η τεχνική μπορεί να σας βοηθήσει ιδιαίτερα αν ανησυχείτε πως θα ταράξετε τα λιμνάζοντα ύδατα στις υπάρχουσες μακροχρόνιες σχέσεις σας με την οικογένεια ή τους ερωτικούς σας συντρόφους).
Σπάστε τον πάγο επικοινωνώντας την απόφαση σας να θέτετε όρια. Εξηγήστε γιατί είναι σημαντικό για εσάς και πώς πιστεύετε ότι θα σας ωφελήσει. Η επικέντρωση στη δική σας καλή υγεία πυροδοτεί εξελίξεις γύρω από το βασικότερο όλων: το να είστε εσείς καλά ψυχικά και σωματικά.
3. Εκφράστε την ευγνωμοσύνη σας όταν άλλοι θέτουν όρια
Οι άνθρωποι που έχουν προβλήματα με το να θέτουν όρια, συνήθως έχουν πρόβλημα να ανταποκριθούν στα όρια που βάζουν οι άλλοι. Πριν ξεκινήσω να θέτω τα δικά μου όρια, συχνά ένιωσα απογοητευμένη και θυμωμένη, όταν φίλοι ή ερωτικοί σύντροφοι έβαζαν όρια στην επικοινωνία μας.
Ξεκινώντας να καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι βάζουν όρια για να προστατεύσουν τη δική τους ευημερία, καλλιέργησα σκόπιμα μια στάση ευγνωμοσύνης απέναντι στους άλλους και τα σκληρά, πολλές φορές, όρια τους.
Αυτό που τους λέω ουσιαστικά είναι ότι «εκτιμώ την ειλικρίνειά σου» ή «εκτιμώ όλα όσα μοιράζεσαι μαζί μου» Αυτοί οι φίλοι και ερωτικοί σύντροφοι αποτέλεσαν το πρότυπο μου και με βοήθησαν να φανταστώ πως είναι μια ζωή με υγιή όρια.
4. Εξασκηθείτε να λέτε «όχι ευχαριστώ» χωρίς να δικαιολογείστε
Είναι συχνό φαινόμενο να νιώθετε την ανάγκη να εξηγείτε τα όρια σας στους άλλους. Αλλά δεν χρειάζεται. Και τις περισσότερες φορές η απλούστερη και περισσότερο ειλικρινής απάντηση είναι το «Όχι, ευχαριστώ»
(Προσφέροντας μια δικαιολογία για την άρνηση σας ή παραποιώντας το σκεπτικό σας θα σας κάνει να αισθάνεστε ένοχοι ή να μην είστε σε συμφωνία με τον εσωτερικό εαυτό σας).
Εξασκηθείτε στο να λέτε «Όχι, ευχαριστώ» και τίποτα περισσότερο. Ξεκινήστε από τα μικρά «Όχι, ευχαριστώ». Όταν για παράδειγμα ο συγκάτοικος σας, σας ρωτάει αν θέλετε να δείτε μαζί μια τηλεοπτική σειρά. Όταν κάποιος θέλει να σας κεράσει ένα ποτό σε κάποια βραδινή σας έξοδο.
5. Φτιάξτε μια λίστα ευαίσθητων θεμάτων
Χωρίς σαφή αίσθηση των δικών σας ορίων, μπορεί συχνά να μοιράζεστε συχνά υπερβολικά πολλές προσωπικές πληροφορίες. Παρόλο που το να λέτε την αλήθεια είναι μια δυνατή άσκηση, το να μοιράζεστε πολύ γρήγορα πολλές προσωπικές σας πληροφορίες μπορεί να σας κάνει να νιώθετε άβολα ή εκτεθειμένοι.
Αν έχετε ένα τέτοιο ιστορικό, φτιάξτε μια λίστα ευαίσθητων θεμάτων που θα συζητήσετε μόνο με αξιόπιστους ανθρώπους, που σας κάνουν να νιώθετε ασφαλείς και ορατοί.
Χρησιμοποιώντας αυτή τη λίστα σαν κατευθυντήρια γραμμή θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε την αυτοπεποίθηση σας, καθώς διατηρείτε την ιδιωτικότητα σας και δημιουργείτε μια κοινότητα έμπιστων ανθρώπων γύρω σας.
6. Απομακρυνθείτε από μια τοξική φιλία
Ίσως έχετε έναν φίλο που σας χρησιμοποιεί συνεχώς σαν ακροατήριο για τα διλήμματα του, ή σας ζητά χάρες, χωρίς ποτέ να ανταποδίδει. Ίσως έχετε έναν φίλο, του οποίου τα προσωπικά προβλήματα επιβάλλονται στη δική σας αίσθηση ευημερίας.
Μία από τις πιο δύσκολες αποφάσεις όσον αφορά τα όρια, αλλά και αυτή με τα περισσότερα οφέλη για εσάς τους ίδιους, είναι να διακόψετε όσες σχέσεις έχουν πάψει να σας εξυπηρετούν.
Εάν έχετε μια μονόπλευρη φιλία που σας κάνει να νιώθετε αόρατοι, χωρίς φωνή, που κανείς δεν σας δείχνει σεβασμό αποφασίστε να κάνετε ένα διάλειμμα από αυτή τη σχέση.
Και θυμηθείτε: Δεν είναι εγωιστικό ή σκληρό να βάζετε πρώτα τη δική σας ευημερία. Οι υγιείς φιλίες είναι αμοιβαίες και φροντίζονται εξίσου από τα μέλη τους. Δεν είναι μονόπλευρες και δεν σας κουράζουν.
7. Δημιουργήστε ένα μάντρα για κάθε φορά που βάζετε ένα όριο
Αν έχετε ιστορικό να ευχαριστείτε τους άλλους, το να βάλετε όρια απαιτεί μεγάλη προσαρμογή και συνοδεύεται από αρκετό πόνο. Συνεπώς, είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθάνεστε ένοχοι, εγωιστές ή ντροπιασμένοι αφού θέσατε ένα (εντελώς απαραίτητο) όριο.
Να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας και να κατανοήσετε ότι το να θέσετε όρια απαιτεί χρόνο.
Στο μεταξύ δημιουργήστε ένα μάντρα να επαναλαμβάνετει κάθε φορά που βάζετε ένα δύσκολο όριο στους άλλους. Μπορεί να είναι εξαιρετικά απλό σαν να λέτε για παράδειγμα: «omorfizoi.gr», ή «ο καθορισμός ορίων είναι μια πράξη αγάπης του εαυτού μου».
Το μάντρα σας μπορεί να λειτουργήσει σαν μια μόνιμη υπενθύμιση ότι αυτό το ταξίδι, αν και δύσκολο, λειτουργεί προς το δικό σας συμφέρον και μόνο.
8. Βρείτε ένθερμο υποστηρικτή
Στη διάρκεια της προσπάθειας μου να θέσω όρια, επωφελήθηκα απίστευτα από τις συζητήσεις που είχα για την επιτυχία μου με την καλύτερη μου φίλη, που στάθηκε αρωγός της όλης διαδικασίας. Ήταν η μάρτυρας του ταξιδιού μου και ο άνθρωπος που μου τόνιζε τα επιτεύγματα μου, όταν ήμουν σκληρή με τον εαυτό μου.
Προετοιμαστείτε για την επιτυχία διαλέγοντας έναν αγαπημένο φίλο, ένα μέλος της οικογένειας σας ή έναν συνεργάτη για να είναι εκείνος που θα σας επευφημεί συχνά για τη σκληρή δουλειά σας. Όταν θέτετε ένα νέο όριο ενημερώστε τον άνθρωπο σας και να έχετε βρει από πριν τον τρόπο με τον οποίο θα το γιορτάζετε κάθε φορά που τον πετυχαίνετε.
9. Φανταστείτε πόσο διαφορετική θα είναι η ζωή σας
Αντί να εστιάζετε στο μοίρασμα των προσωπικών σας πληροφοριών ή στο πώς να ευχαριστείτε συνεχώς τους άλλους, φανταστείτε τους πολλούς τρόπους με τους οποίους θα ευεργετηθείτε από τα όρια.
Αφήστε τον εαυτό σας να φανταστεί πώς η ζωή σας θα αλλάξει όταν αρχίσετε να επικοινωνείτε την αλήθεια σας. Πώς θα αλλάξετε εσείς οι ίδιοι; Πώς θα γίνει η καθημερινή σας ζωή πλουσιότερη;
Πώς μπορείτε να νιώσετε περισσότεροι αυθεντικά στις σχέσεις σας; Κρατήστε το όραμά σας ενεργό, καθώς παίρνετε τις αποφάσεις που είναι καλύτερες για εσάς, μέρα με τη μέρα.
Τα όρια είναι τα εργαλεία που μας επιτρέπουν να νιώθουμε ασφαλείς, ισχυροί και ενδυναμωμένοι στις σχέσεις μας.
Στη διαδρομή του ταξιδιού σας, θα αρχίσετε να αισθάνεστε περισσότερο ενδυναμωμένοι από την αλήθεια σας, η οποία δεν αποτελεί μόνο δικαίωμά σας, αλλά και καθήκον σας, για να κάνετε τις επιλογές που είναι καλύτερες για εσάς τους ίδιους.
Συγγραφέας: Χάλει Μαγκί
Η Χάλει Μαγκί είναι μια αυθεντική coach που βοηθά τις γυναίκες να θέτουν όρια και να λένε τις αλήθειες στις σχέσεις τους. Ονειρεύεται έναν κόσμο όπου οι γυναίκες θα αισθάνονται αρκετά δυναμικές για να ονειρεύονται μεγάλα πράγματα, να μιλούν χωρίς λογοκρισία και να ζουν έντονα.