Αν σου είναι δύσκολο να βγεις από τη συγκεκριμένη συναισθηματική κατάσταση, προσπάθησε να αποσπάσεις την προσοχή σου με κάτι άλλο. Όσο κοινότοπο κι αν ακούγεται, η απόσπαση της προσοχής είναι από τις αποτελεσματικότερες μεθόδους εξόδου από μια δυσάρεστη συναισθηματική κατάσταση. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα συγχρόνως.
Διαχείριση συναισθημάτων πόνου
Όταν η προσοχή σου είναι στραμμένη κάπου αλλού, δεν μπορείς ταυτόχρονα να νιώθεις και πόνο. Ένας τρόπος να αποσπάσεις την προσοχή σου είναι να τη στρέψεις εντελώς στον έξω κόσμο. Προσπάθησε, για παράδειγμα, να εντοπίσεις δέκα κόκκινα ή μπλε αντικείμενα στον χώρο όπου βρίσκεσαι. Ή να βρεις ονόματα χωρών που αρχίζουν από κάθε γράμμα του αλφαβήτου.
Επιπλέον, μπορείς να διώξεις από πάνω σου τα συναισθήματα αυτά με μια σωματική άσκηση: Δοκίμασε να χτυπήσεις παλαμάκια ή να κάνεις επιτόπου πηδηματάκια. Η στάση του σώματος και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να επηρεάσουν τα συναισθήματά μας. Παρακάτω θα αναφερθούμε αρκετές φορές σ’ αυτή τη σύνδεση.
Υπάρχει και άλλη μια όμορφη άσκηση που μας βοηθάει να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας : Εστίασε αποκλειστικά στη σωματική έκφανση του συναισθήματός σου – για παράδειγμα, αν φοβάσαι, συγκεντρώσου στη φράση «Έχω ταχυπαλμία», ή αν λυπάσαι, στη φράση «Νιώθω ένα πλάκωμα στο στήθος». Και ύστερα διώξε από το μυαλό σου όλες τις εικόνες και τις αναμνήσεις που συνδέονται μ’ αυτό το συναίσθημα. Εξόρισέ τες. Διάγραψέ τες.Εστίασε αποκλειστικά στη σωματική αίσθηση και μείνε έτσι για λίγο. Γρήγορα θα διαπιστώσεις, ή μάλλον θα νιώσεις, ότι διαλύεται.
Μ’ αυτή τη μικρή νοητική άσκηση μπορείς να διαχειριστείς όλα τα συναισθήματα. Μπορεί να σε βοηθήσει ακόμα και σε μια ερωτική απογοήτευση.
Υπάρχει επίσης η πιθανότητα να μη νιώθεις απολύτως τίποτα όταν βυθίζεσαι στις αρνητικές πεποιθήσεις σου. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι τη δεδομένη στιγμή δεν είσαι αρκετά συγκεντρωμένος ή ότι είσαι μπλοκαρισμένος.
Επανάλαβε την άσκηση κάποια άλλη στιγμή. Ίσως χρειαστεί να την επαναλάβεις αρκετές φορές ώσπου να νιώσεις κάτι. Ίσως όμως και να μην έχεις επαρκή πρόσβαση στα συναισθήματά σου. Αυτό το πρόβλημα θα το εξετάσουμε αναλυτικά στη μεθεπόμενη ενότητα.
Άσκηση : Η γέφυρα των συναισθημάτων
Η γέφυρα των συναισθημάτων (ή «γέφυρα της επίδρασης», όπως την αποκαλεί ο Αμερικανός ψυχολόγος John Watkins) είναι μια ακόμα άσκηση που μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πώς ορισμένα συναισθήματα που κανονικά ανήκουν στο παρελθόν καταφέρνουν να τρυπώνουν διαρκώς στο παρόν μας και να προκαλούν μπελάδες.
· Σκέψου μια τυπική κατάσταση από την ενήλικη ζωή σου κατά την οποία βρίσκεσαι υπό την επίδραση μιας πυρηνικής σου πεποίθησης (ή άλλης σημαντικής πεποίθησης). Μια κατάσταση στην οποία μπλέκεις διαρκώς, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, και στην οποία η αρνητική πεποίθησή σου φαντάζει αληθινή και αδιαμφισβήτητη.
Για παράδειγμα, μια κατάσταση όπου νιώθεις να σε απορρίπτουν και να επιβεβαιώνεται η πεποίθησή σου ότι «είσαι ανεπαρκής». Ή μια κατάσταση όπου νιώθεις ότι δεν σε σέβονται αρκετά, με αποτέλεσμα να ενεργοποιείται η πεποίθησή σου ότι «είσαι ασήμαντος».
· Αφού βρεις μια τέτοια κατάσταση, βυθίσου νοερά μέσα της, με όλες σου τις αισθήσεις. Αν είναι υπερβολικά δυσάρεστη και δεν αντέχεις να βυθιστείς μέσα της, αρκεί να τη σκεφτείς διατηρώντας κάποια ψυχική απόσταση ή να φανταστείς μόνο ένα μέρος της.
Το σημαντικό είναι να αφήσεις να βγει στην επιφάνεια το συναίσθημα που σχετίζεται με τη συγκεκριμένη κατάσταση, ώστε να του επιτρέψεις να γίνει αντιληπτό – έστω και σε ηπιότερη μορφή.
· Όταν εμφανιστεί ένα συναίσθημα που ταιριάζει στην κατάσταση, όπως ο φόβος ή η θλίψη, ταξίδεψε νοερά μαζί του στο παρελθόν σου, φτάνοντας ως την πρώτη ανάμνηση που έχεις από αυτό το συναίσθημα.
Προσπάθησε, με τη βοήθεια αυτής της άσκησης, να αντιληφθείς από πότε γνωρίζεις το συγκεκριμένο συναίσθημα και ποια περιστατικά της παιδικής σου ηλικίας χαρακτηρίζονταν από αυτό. Προσπάθησε να σκεφτείς ποια συμπεριφορά των γονιών σου ή κάποιου άλλου σε έκανε να νιώθεις έτσι.
Ο σκοπός αυτής και της προηγούμενης άσκησης είναι να κατανοήσεις σε βάθος τα προσωπικά βιώματά σου και τις τυποποιημένες συμπεριφορές σου, ώστε να μην τις αφήνεις να εκτυλίσσονται αυτόματα, όπως η Σαμπίνε και ο Μίχαελ, αλλά να δώσεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να συνειδητοποιήσει τα συναισθήματά του και συνεπώς να τα διαχειριστεί. Όσο πιο πολύ συνειδητοποιείς τα συναισθήματά σου, τόσο πιο έγκαιρα μπορείς να τα αναγνωρίσεις και να επέμβεις αναλόγως.
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο «Το παιδί που κρύβουμε μέσα μας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα (2018).
Αποκτήστε, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr, το συναρπαστικό βιβλίο της ψυχολόγου Stefanie Stahl : Το παιδί που κρύβουμε μέσα μας
Λίγα λόγια για το βιβλίο και για τη συγγραφέα Stefanie Stahl:
Οι πεποιθήσεις μας είναι το πρίσμα μέσα από το οποίο βλέπουμε την πραγματικότητα.
Αρκεί μία μόνο στιγμή για να βρεθούμε εγκλωβισμένοι σε παλιά συναισθήματα και αρνητικές πεποιθήσεις και αυτό επηρεάζει δραστικά τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις μας. Οι άνθρωποι που αποφεύγουν την αυτεπίγνωση συνήθως φοβούνται να έρθουν σε επαφή με το σκοτεινό παιδί μέσα τους. Αν όμως αποδεχτούμε την ύπαρξή του, και μαζί μ’ αυτό τους φόβους, τα αισθήματα κατωτερότητας και ντροπής, τη θλίψη και την απόγνωσή μας, τότε θα συμφιλιωθούμε μαζί του.
Η ψυχολόγος Stefanie Stahl έχει αναπτύξει μία νέα, αποτελεσματική προσέγγιση για να "δουλέψουμε" με το παιδί που κρύβουμε μέσα μας.
Οι ασκήσεις του βιβλίου θα μας βοηθήσουν να απαλλαγούμε από παλιά ψυχικά μοτίβα, που οδηγούν σε αδιέξοδο τη ζωή μας και να αλλάξουμε τις πεποιθήσεις και τη συμπεριφορά μας, ώστε να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας και να ζήσουμε ευτυχισμένοι.
Συγγραφή Άρθρου : Νίκος Μεταξάς
Συνεργάτης στο Τμήμα Σύνταξης της Πύλης Ψυχολογίας Psychology.gr
Μετάφραση, απόδοση ξενόγλωσσων άρθρων.
Επικοινωνία: editorial @psychology.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου