Η δεύτερη συνηθέστατη λαθεμένη αντίληψη σχετικά με την αγάπη είναι η ιδέα ότι η εξάρτηση είναι αγάπη. Πρόκειται για μία λαθεμένη αντίληψη που οι ψυχοθεραπευτές αντιμετωπίζουν σχεδόν καθημερινά.
Οι συνέπειές της φαίνονται δραματικά σε άτομα που κάνουν μια απόπειρα, ή κίνηση ή απειλή αυτοκτονίας ή που έχουν γίνει ράκος από κατάθλιψη ύστερα από μια απόρριψη ή από ένα χωρισμό από σύζυγο ή ερωμένο.
Ένα τέτοιο άτομο λέει: "Δε θέλω να ζήσω, δεν μπορώ να ζήσω χωρίς τον σύζυγο (τη γυναίκα, τον φίλο, τη φιλενάδα) μου, τον (ή την) αγαπώ τόσο πολύ". Και όταν του απαντώ, όπως κάνω συχνά: "Πέφτεις έξω... δεν αγαπάς τον άντρα (τη γυναίκα, τον φίλο, τη φιλενάδα) σου".
"Τι εννοείς;" έρχεται η θυμωμένη ερώτηση. "Σου είπα πως δε μπορώ να ζήσω χωρίς αυτόν (ή αυτήν)". Προσπαθώ να εξηγήσω: "Αυτό που λες είναι παρασιτισμός, όχι αγάπη. Όταν έχεις ανάγκη ένα άλλο άτομο για να επιβιώσεις, είσαι ένα παράσιτο αυτού του ατόμου. Δεν υπάρχει εκλογή, δεν υπάρχει ελευθερία στις σχέσεις σου. Είναι ζήτημα ανάγκης, όχι αγάπης.
Η αγάπη είναι ελεύθερη εκλογή. Δύο άνθρωποι αγαπούν ο ένας τον άλλο μόνο όταν είναι ικανοί να ζουν ο ένας χωρίς τον άλλο αλλά ΔΙΑΛΕΓΟΥΝ να ζήσουν ο ένας με τον άλλο".
Ορίζω την εξάρτηση ως την ανικανότητα ενός να ζει σαν άρτιο άτομο ή να δρα σωστά χωρίς τη βεβαιότητα ότι κάποιος άλλος τον φροντίζει ενεργητικά. Η εξάρτηση όταν αφορά φυσιολογικά υγιείς ενηλίκους είναι παθολογική - είναι αρρώστια, είναι πάντοτε μια εκδήλωση ψυχοπάθειας ή ψυχικού ελαττώματος.
Πρέπει να διακρίνουμε τη διαφορά της με εκείνο που συνήθως λέμε εξάρτηση από ανάγκες ή συναισθήματα. Όλοι μας, ο καθένας μας έχει - ακόμα κι όταν προσποιείται στους άλλους και στον εαυτό του ότι δεν έχει - εξάρτηση από ανάγκες και συναισθήματα.
Όλοι μας έχουμε επιθυμίες να μας κανακεύουν, να μας περιποιούνται χωρίς εμείς να κάνουμε τίποτα, να μας φροντίζουν άτομα πιο δυνατά από μας που νοιάζονται ειλικρινά για τα συμφέροντά μας.
Όσο κι αν είμαστε δυνατοί, όσο κι αν είμαστε στοργικοί και υπεύθυνοι και ενήλικοι, αν κοιτάξουμε καλά μέσα μας, θα βρούμε την επιθυμία να αναλάβουν άλλοι να μας φροντίζουν, έτσι για αλλαγή.
Ο καθένας μας, όσο κι αν είναι προχωρημένος στην ηλικία και ώριμος, αναζητάει και θα ήθελε να έχει στη ζωή του (της) μια ευχάριστη μορφή μητέρας (πατέρα). Ωστόσο, για τους περισσότερους από μας αυτές οι επιθυμίες ή τα συναισθήματα δεν κυβερνούν τη ζωή μας.
Δεν αποτελούν το επικρατέστερο θέμα της ύπαρξής μας. Όταν, πράγματι, κυβερνούν τις ζωές μας και καθορίζουν την ποιότητα της ζωής μας, τότε έχουμε κάτι περισσότερο από μια απλή εξάρτηση σε ανάγκες ή συναισθήματα: είμαστε εξαρτώμενοι.
Συγκεκριμένα, ένας του οποίου η ζωή κυβερνάται και καθορίζεται από ανάγκες εξάρτησης υποφέρει από μια ψυχική διαταραχή στην οποία δίνουμε τη διαγνωστική ονομασία "διαταραχή παθητικής εξαρτώμενης προσωπικότητας". Είναι ίσως η πιο συνηθισμένη από όλες τις ψυχικές διαταραχές.
Άτομα με αυτή τη διαταραχή, παθητικά εξαρτώμενα άτομα είναι τόσο απασχολημένα με την αναζήτηση της αγάπης, ώστε δεν τους έχει μείνει καθόλου ενέργεια να αγαπήσουν. Μοιάζουν με πεινασμένους ανθρώπους που ψαχουλεύουν οπουδήποτε για να βρουν κάτι να φάνε και που δεν έχουν κανένα δικό τους φαγώσιμο για να δώσουν στους άλλους.
Είναι σα να έχουν μέσα τους ένα κενό, ένα απύθμενο πηγάδι που ζητάει απεγνωσμένα να το γεμίσουν αλλά που κανείς δε μπορεί ποτέ να το γεμίσει τελείως. Ποτέ δε νιώθουν να είναι "ολοκληρωμένοι" ή ποτέ δεν έχουν την αίσθηση της πληρότητας.
Αισθάνονται πάντα πως "κάτι λείπει από τον εαυτό τους". Ανέχονται ελάχιστα τη μοναξιά. Επειδή τους λείπει η αρτιότητα, δεν έχουν πραγματική αίσθηση της ταυτότητάς τους, και αυτοπροσδιορίζονται αποκλειστικά με βάση τις σχέσεις τους.
Η Παθητική Εξάρτηση έχει τη γένεσή της στην Έλλειψη Αγάπης. Η εσωτερική αίσθηση της κενότητας, από την οποία υποφέρουν τα παθητικά εξαρτημένα άτομα, είναι το άμεσο αποτέλεσμα της αποτυχίας των γονέων τους να εκπληρώσουν τις ανάγκες τους για τρυφερότητα, προσοχή και φροντίδα κατά την παιδική ηλικία τους.
Τα άτομα αυτά προσκολλώνται σε ξεφτισμένες πια σχέσεις ενώ θα έπρεπε να τις εγκαταλείψουν. Το σπουδαιότερο: τους λείπει ένα αίσθημα ευθύνης για τον εαυτό τους. Βλέπουν παθητικά τους άλλους, κι όταν δεν είναι ευτυχισμένοι ή ολοκληρωμένοι, αισθάνονται βασικά ότι άλλοι είναι υπεύθυνοι.
Κοντολογίς,
η Εξάρτηση μπορεί να εμφανίζεται σαν Αγάπη καθότι είναι μια Δύναμη που κάνει τους ανθρώπους να Δένονται Βίαια ο ένας στον άλλον. Στην πραγματικότητα όμως αυτό δεν είναι αγάπη. Είναι μια μορφή αντι - αγάπης.
Έχει τη γένεσή της σε μιαν αποτυχία των γονέων ν' αγαπήσουν και διαιωνίζει την αποτυχία.
Επιζητεί να παίρνει, όχι να δίνει. Καλλιεργεί τον παιδισμό, όχι την ανάπτυξη.
Δουλεύει για να παγιδεύει και να περιορίζει, όχι να ελευθερώνει.
Τελικά καταστρέφει αντί να δημιουργεί σχέσεις, καταστρέφει αντί να πλάθει ανθρώπους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου