Γιατί επιμένουμε σε τοξικές σχέσεις ;

Οι περισσότεροι από μας κάποια στιγμή της ζωής μας ερωτευθήκαμε έναν άνθρωπο που αποδείχτηκε τελικά πολύ κατώτερος της εικόνας που είχαμε αρχικά σχηματίσει γι’ αυτόν. 

Κάποιοι από μας πήραμε το μάθημά μας και γίναμε πιο έμπειροι στην επιλογή συντρόφων, κάποιοι άλλοι εξακολουθούμε να επαναλαμβάνουμε τις ίδιες λανθασμένες επιλογές χωρίς να μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί επιμένουμε στο ίδιο μοτίβο, στον ίδιο προβληματικό τύπο συντρόφου, ξανά και ξανά.

Μπορεί να είναι αρκετά επώδυνο να συνεχίζουμε να ζούμε με αυτόν τον τρόπο αλλά συχνά επιμένουμε να παραμένουμε σε μια ολέθρια τέτοια σχέση γιατί δεν μπορούμε να βρούμε την έξοδο διαφυγής. 

Ακόμα χειρότερα, τελειώνοντας αυτή τη σχέση ελκόμαστε από ένα νέο σύντροφο ελπίζοντας ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά αλλά τελικά η κατάληξη είναι κι αυτός ο σύντροφος να μας φέρεται το ίδιο άσχημα με τον προηγούμενο.

Μπορεί οι άνδρες με τους οποίους δημιουργείτε σχέσεις να φλερτάρουν ανοιχτά κι επίμονα με άλλες γυναίκες μπροστά στα μάτια σας ή ακόμα και να σας απατούν. 

Μπορεί να καταλήγετε πάντα σε σχέσεις με ζηλιάρες και κτητικές γυναίκες που παρακολουθούν κάθε κίνησή σας και προσπαθούν να ελέγξουν τη ζωή σας. Μπορεί επανειλημμένα να συνδεόμαστε με έναν σύντροφο που κριτικάρει σκόπιμα οποιαδήποτε πράξη μας, κάνοντάς μας να νιώθουμε μικροί κι ανεπιθύμητοι.

Γιατί λοιπόν το κάνουν αυτό οι άνθρωποι; Γιατί καταλήγουν να διατηρούν ή να επαναλαμβάνουν μοτίβα σχέσεων που δεν τους προσφέρουν τίποτα; Ποια ανάγκη τους καλύπτουν; Γιατί παραμένουμε με συντρόφους που μας κάνουν να αισθανόμαστε μόνο δυστυχία και μιζέρια; Γιατί δε σηκωνόμαστε να φύγουμε;

Ίσως επειδή πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να πετύχουμε κάτι καλύτερο. Συνεχίζουμε να διατηρούμε ή να επιλέγουμε συντρόφους που μας συμπεριφέρονται σαν ποδόμακτρα γιατί δεν εκτιμούμε σωστά τον εαυτό μας και δεν πιστεύουμε ότι αξίζει να μας συμπεριφέρονται με καλύτερο τρόπο. 

Δεν κατανοούμε ότι μπορούμε να απαιτήσουμε μεγαλύτερο σεβασμό ή να αναζητήσουμε περισσότερη αγάπη γιατί έχουμε εθιστεί σ’ αυτή την άσχημη συμπεριφορά. 

Παραμένουμε με τους λάθους ανθρώπους για τον ίδιο λόγο δεν πιστεύουμε ότι αξίζουμε περισσότερα. 

Κι αν συγχρόνως ο φόβος της μοναξιάς που αναδύεται απ’ το υποσυνείδητό, μας τρομάζει, τότε μπορεί να παραμένουμε σε βλαβερές σχέσεις για μεγάλο διάστημα, ή για πάντα, αναισθητοποιώντας τον πόνο της τοξικής σχέσης μέσα απ’ την σιωπηλή επανάληψη των φράσεων:

«Θα μπορούσε η κατάσταση να είναι χειρότερη» ή

«Τουλάχιστον τώρα έχω κάποιον δίπλα μου».

Μερικές φορές συγχέουμε αυτόν τον τοξικό εθισμό με τον αληθινό έρωτα. Τον βαφτίζουμε μάλιστα, λανθασμένα βέβαια, αγνή κι ανιδιοτελή αγάπη. 

Τις περισσότερες φορές όμως είναι ακριβώς η έλλειψη αυτοεκτίμησης που δεν μας αφήνει να δούμε την αχαρακτήριστη συμπεριφορά του κακού συντρόφου καθώς νομίζουμε πως η παρουσία του και μόνον προσδίδει αξία στη ζωή μας (αφού κάποιος δείχνει να ενδιαφέρεται για μας).

Όταν τελικά αποφασίσουμε να χωρίσουμε (ή μας χωρίζει ο άλλος αφού μας έχει τσαλακώσει την αυτοεκτίμησή μας), πολλές φορές αναζητούμε τον ίδιο τύπο ανθρώπου χωρίς να μπορούμε να καταλάβουμε το γιατί. Οι επιλογές των σχέσεών μας δυστυχώς είναι πολλές φορές προδιαγραμμένες με κάποιον περίεργο τρόπο. 

Κι εμείς απελπιζόμαστε, δηλώνοντας ότι απλώς είμαστε άτυχοι στις σχέσεις μας ή πιστεύουμε ότι είναι απλώς θέμα τύχης η έλξη του ίδιου τύπου ανθρώπου αφού τελικά δεν μπορούμε να έχουμε κανέναν έλεγχο πάνω στις ερωτικές έλξεις. Αυτό το τελευταίο είναι αλήθεια σε κάποιο βαθμό.

Δεν μπορούμε πάντα να εξηγήσουμε για ποιο λόγο ελκόμαστε από έναν άνθρωπο. Υπάρχουν όμως σίγουρα πολλά στοιχεία αυτής της έλξης που έχουν άμεση εξάρτηση από το πώς αισθανόμαστε εμείς για τον ίδιο μας τον εαυτό. 

Δηλαδή από το πώς αξιολογούμε τον εαυτό μας και από το πόσο εκτιμούμε την μοναδική αυτή ζωή που μας χαρίστηκε. Σίγουρα βέβαια παίζει ρόλο και το τι εκτιμούμε στους άλλους ανθρώπους.

Σε μια πρόσφατη συζήτηση για το θέμα αυτό, μια φίλη μου ανέφερε ότι νιώθει ιδιαίτερη έλξη για τους μελαχρινούς άνδρες. Όταν την ρώτησα πως το εξηγεί, μου είπε ότι πιθανόν να συμβαίνει αυτό επειδή ο μεγάλος της ξάδελφος με τον οποίο μεγάλωσαν μαζί, ήταν το αρσενικό πρότυπο γι 'αυτήν. 

Τον έβλεπε ως το αρχέτυπο του αληθινού άνδρα. Ο ξάδερφός της είχε μαύρα μαλλιά και δυνατά φυσικά χαρακτηριστικά τα οποία εκείνη πάντα θαύμαζε από μικρή στους άνδρες. Το συμπέρασμά της ήταν λοιπόν ότι επειδή θαύμαζε τον ξάδερφό της τόσο πολύ, έψαχνε τα χαρακτηριστικά του στους μελαχρινούς γεροδεμένους άνδρες κι όχι στους ξανθούς. 

Αυτό βέβαια δεν ήταν σημαντικό πρόβλημα για εκείνη αφού το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό προτίμησης δεν την περιόριζε ώστε να βρει αρκετούς υποψηφίους οι οποίοι να πληρούν και άλλα πολύ σημαντικότερα κριτήρια από το χρώμα των μαλλιών όπως : συναισθηματική ωριμότητα, ολοκληρωμένη προσωπικότητα, ευγενή συμπεριφορά, χιούμορ, διακριτικότητα κλπ. 

Σκεφτείτε όμως τι μπορεί να συμβεί αν το πρότυπό σας είναι ο τρομοκράτης και νάρκισσος συγγενής που απαιτεί την πλήρη υποταγή του συντρόφου του στις απαιτήσεις του ή η αγαπημένη θεία που ανέχεται κάθε κακοποίηση από τον άντρα της προσπαθώντας συγχρόνως να κρύψει όλες τις προσβολές και τις επιθέσεις που δέχεται από αυτόν..., 

από τον κοινωνικό περίγυρο της γιατί αυτό που θα πουν οι άλλοι είναι πιο σημαντικό από την προσωπική της ευτυχία. Οι πεποιθήσεις και οι προκαταλήψεις με τις οποίες μεγαλώσαμε έχουν εμποτίσει δυστυχώς το είναι μας. 

Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε αν τα πρότυπα με τα οποία έχουμε μεγαλώσει είναι για παράδειγμα πρότυπα ανοχής στην κακομεταχείριση και υποχωρητικότητας στην απιστία; 

Έχουμε μόνο δύο επιλογές : ή αποδεχόμαστε αυτά τα πρότυπα που κουβαλάμε μέσα στα γονίδιά σας καθώς και τις συνέπειές τους ή δουλεύουμε σκληρά ώστε αποκτώντας μεγαλύτερη συνειδητότητα να τα ξεριζώσουμε πραγματοποιώντας την προσωπική μας επανάσταση.

Για να συμβεί αυτή η επανάσταση πρέπει καταρχήν να συνειδητοποιήσουμε ότι η επιλογή είναι αποκλειστικά δική μας. 

Είναι δική σου η επιλογή να μην παραμένεις με συντρόφους που δεν σε σέβονται και δεν σε αγαπάνε γι’ αυτό ακριβώς που είσαι. Μόνον τότε μπορεί η επανάσταση ενάντια στο κατεστημένο των γονιδίων σου και των πεποιθήσεών σου να συμβεί – και συμβαίνει αυθόρμητα, σε μια στιγμή. 

Απλά ξυπνάς ένα πρωί και σταματάς να έλκεσαι από ανθρώπους που δεν μπορούν να σ’ αγαπήσουν. 

Τότε, αυτοί που αποτελούν τροχοπέδη στην ευτυχία σου δε θα σημαίνουν τίποτα πια για σένα. Ίσως μάλιστα να αρχίσεις να παρατηρείς τα προτερήματα τόσων άλλων ανθρώπων που μέχρι τότε, για κάποιο περίεργο λόγο, ποτέ δεν τα πρόσεχες.

Πώς λοιπόν μπορείς να φτάσεις στο σημείο αυτό; 

Πώς μπορείς συνειδητά να αρχίσεις να αλλάζεις τους μηχανισμούς έλξης; Υπάρχει μόνο ένας τρόπος - να μάθεις να αγαπάς και να σέβεσαι τον εαυτό σου περισσότερο. 

Όταν συμπεριφέρεσαι με αγάπη στον εαυτό σου θα κατανοήσεις ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος και καμία ανάγκη να αφήσεις οποιονδήποτε άλλον να σου συμπεριφέρεται διαφορετικά. Απλά δεν μπορείς να είσαι ικανοποιημένος με τίποτα λιγότερο. 

Και ξέρεις ότι δεν υπάρχει κανένας μα κανένας λόγος να ανησυχείς για την μοναξιά. Γιατί όταν αληθινά γνωρίζεις τι αξίζεις – θα υπάρχει πάντα, μα πάντα, κάποιος ξεχωριστός άνθρωπος εκεί έξω έτοιμος να αναγνωρίσει κι αυτός την δική σου αξία.

Συνοδοιπόροι είμαστε με τον ίδιο προορισμό...

Ξάνθη Φιλοσοφείν (giveawayoftheday.com)