Στο κατώφλι της κλιματικής αλλαγής το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο. Αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3-4 βαθμούς σε παγκόσμια κλίμακα. Ανομβρία ή βροχοπτώσεις εκεί που δεν πρέπει. Αν δεν λάβουμε μέτρα, τόσο ο καθένας μας ατομικά όσο και η διεθνής κοινότητα, οι επιπτώσεις στον πλανήτη και κατ’ επέκταση στην υγεία μας θα είναι μη αναστρέψιμες.
Το μεταβαλλόμενο κλίμα επηρεάζει την υγεία μας ενώ ήδη οι σημαντικότεροι οργανισμοί δημόσιας υγείας παγκοσμίως έχουν επιστήσει την προσοχή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε αυτή.
Η αλλαγή του κλίματος μπορεί να επιδεινώσει τις ήδη υπάρχουσες ασθένειες, αλλά και να εισαγάγει νέες, ιδιαίτερα στις κοινωνικές ομάδες που είναι πιο ευάλωτες, δηλαδή στα παιδιά, στους ηλικιωμένους, στους οικονομικά αδύναμους και όσους ήδη αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δημιουργούν την ανάγκη για βελτίωση της υποδομής της υγειονομικής περίθαλψης. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η κλιματική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει πολλές επιπλοκές στην υγεία του ανθρώπου, οι οποίες μπορεί να σχετίζονται με αναπνευστικά προβλήματα, άσθμα, αλλεργίες, καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο, ψυχικές ασθένειες, καθώς και ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή και την ποιότητα του νερού.
Η λήψη μέτρων λοιπόν και οι κατάλληλες στρατηγικές προσαρμογής στις επερχόμενες αλλαγές του κλίματος θα μπορούσαν να ελαχιστοποιήσουν ή ακόμη και να εξαλείψουν ορισμένες από τις δυσμενείς αυτές επιπτώσεις.
Κόβει την ανάσα μας
Η αύξηση της συγκέντρωσης του όζοντος και των αιωρούμενων σωματιδίων (σκόνη, βαρέα μέταλλα, διάφορες οργανικές και ανόργανες ουσίες) στα χαμηλότερα επίπεδα της ατμόσφαιρας μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος, ενοχλήσεις στον λαιμό, βήχα, συμφόρηση και μειωμένη λειτουργία ή φλεγμονή των πνευμόνων.
Επιπλέον, η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα, αλλά και οι συνεχείς μεταβολές της θερμοκρασίας ευνοούν την εξάπλωση των αλλεργιογόνων και επηρεάζουν την εποχικότητα της παραγωγής γύρης. Οι όλο και συχνότερες περίοδοι ξηρασίας αυξάνουν τη συγκέντρωση της σκόνης και των αιωρούμενων σωματιδίων στον αέρα, με αποτέλεσμα να επιδεινώνονται οι αλλεργίες και τα αναπνευστικά προβλήματα.
Όπως έδειξε και πρόσφατη μελέτη του εργαστηρίου Fame Lab, οι ακραία χαμηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν ιδιαίτερα τις ασθένειες του αναπνευστικού. Χαρακτηριστικά, οι θάνατοι λόγω ασθενειών του αναπνευστικού κατά τη διάρκεια των πολύ κρύων ημερών, την περίοδο 1999-2012, ήταν σχεδόν 44% περισσότεροι από εκείνους στις πολύ ζεστές ημέρες.
Απορρυθμίζει την καρδιά μας
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως το υπερβολικό κρύο και η αφόρητη ζέστη, και η αύξηση της συγκέντρωσης του όζοντος μπορούν να προκαλέσουν από αρρυθμίες έως και καρδιακή προσβολή. Έχει παρατηρηθεί ότι κατά τη διάρκεια περιόδων με ακραίες θερμοκρασίες οι εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω καρδιακών προβλημάτων αυξάνονται.
Η μεγαλύτερη διάρκεια των περιόδων ξηρασίας αυξάνει τα αιωρούμενα σωματίδια και έρευνες δείχνουν ότι η αύξηση αυτή σχετίζεται με συστηματική φλεγμονή, καρδιακή δυσλειτουργία, φλεβικές θρομβώσεις και δυσλειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Ιδιαίτερα ευάλωτοι σε καρδιαγγειακά προβλήματα που σχετίζονται με ακραίες θερμοκρασίες είναι οι ηλικιωμένοι και όσοι ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.
Μας στενοχωρεί
Ίσως ακούγεται παράξενο, αλλά η κλιματική αλλαγή μπορεί να επιβαρύνει ιδιαίτερα την ψυχική υγεία. Μπορεί έμμεσα να επηρεάσει την ψυχική μας ευημερία και να δημιουργήσει προβλήματα που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν αλλά και να ποσοτικοποιηθούν, ενώ η σοβαρότητά τους εξαρτάται από την ικανότητα αντιμετώπισής τους.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν στα άτομα που επηρεάζονται από τις αλλαγές του καιρού από οξύ τραυματικό στρες έως χρόνιες ψυχικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, διαταραχές ύπνου, μετατραυματική διαταραχή άγχους, επιθετική συμπεριφορά και καταχρήσεις.
Επηρεάζει την ποιότητα της τροφής και του νερού
Οι μεταβολές στη θερμοκρασία και στον ρυθμό των βροχοπτώσεων μπορούν να προκαλέσουν καταστροφές στην παραγωγή αλλά και στη μεταφορά των τροφίμων. Η αυξανόμενη χρήση φυτοφαρμάκων λόγω της αποστράγγισης που γίνεται με τη βροχή μειώνει το θρεπτικό περιεχόμενο των τροφίμων που παράγονται και επιπλέον είναι υπεύθυνη για τη χαμηλότερη ποιότητα του πόσιμου νερού.
Από την άλλη, οι εκτεταμένες ξηρασίες ευνοούν τη διάδοση των γεωργικών παρασίτων και ζιζανίων, επομένως και την αυξημένη χρήση παρασιτοκτόνων. Οι τοξικές ουσίες που χρησιμοποιούνται έχουν θεωρηθεί υπεύθυνες για την ανάπτυξη ηπατικών νόσων.
Τέλος, οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες, οι ξηρασίες, που είναι υπεύθυνες για τη μόλυνση των καλλιεργειών αλλά και του νερού, με μέταλλα, χημικές και τοξικές ουσίες, μπορούν να εξασθενίσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να ενδυναμώσουν μολυσματικά στελέχη των παθογόνων μικροοργανισμών.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Μαρία Βλιώρα, ερευνήτρια του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab, Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού - Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Μαρία Βλιώρα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου