Η Γιόγκα προέρχεται από μια πλούσια παράδοση, η προέλευση της οποίας χάνεται στα βάθη του χρόνου. Είναι ταυτόχρονα φιλοσοφία και πρακτική. Ως φιλοσοφία, η γιόγκα είναι η φωνή των σοφών που μας λέει ξεκάθαρα ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε και πού πηγαίνουμε.
Ως πρακτική, η γιόγκα είναι μια τεχνική που αναπτύχθηκε από τους σοφούς για να μας βοηθήσει να ξυπνήσουμε τις αδρανείς ικανότητές μας, για να ενισχύσουμε το σώμα μας, για να επικεντρώσουμε το μυαλό μας, και να ξεκλειδώσουμε τις απεριόριστες δυνατότητες μας για να γίνουμε οτιδήποτε θέλουμε να γίνουμε.
Η Γιόγκα είναι η ενσάρκωση των συλλογικών εμπειριών χιλιάδων μυστών και επίδοξων σε διάρκεια αιώνων.
Γεννήθηκε στην Ανατολή, πέρασε στον Νέο Κόσμο σταδιακά, ώστε σχεδόν έναν αιώνα μετά να πάρει μια πλήρη μορφή και χαρακτήρα εδώ στη Δύση. Η Γιόγκα έκανε επίσημη είσοδο στο Νέο Κόσμο το 1893, όταν ένας μεγάλος Ινδός γιόγκι, ο Σουάμι Βιβεκανάντα, απευθύνθηκε στο Παγκόσμιο Κοινοβούλιο των Θρησκειών στο Σικάγο.
Παρά το γεγονός ότι ο Σουάμι Βιβεκάναντα δεν έκανε ρητή μνεία της γιόγκα στην ομιλία του, αυτό που δίδαξε είναι πλέον ευρέως γνωστό ως jnana γιόγκα, η γιόγκα της γνώσης.
Η επόμενη μεγάλη προσωπικότητα που ήρθε από την ανατολή ήταν ο Swami Rama Tirtha, ο οποίος δίδαξε μία καθαρά Βεδαντική προσέγγιση της jnana γιόγκα, μια προσέγγιση που δεν δίνει κανένα περιθώριο για οτιδήποτε άλλο εκτός από την εσωτερική ελευθερία.
Στη συνέχεια, ο Γιογκανάντα Παραμαχάνσα εισήγαγε τη δική του μοναδική μορφή της γιόγκα-ένα συνδυασμό της Hatha Yoga, Γιόγκα Jnana, Bhakti γιόγκα, και το κάρμα γιόγκα, με μια μετριοπαθή προσέγγιση του Χριστιανισμού.
Τότε ήταν που ο Yogi Ramacharaka έδωσε έμφαση στην pranayama, τις ασκήσεις αναπνοής, ενώ ο Μαχαρίσι Μάχες Γιόγκι εισήγαγε τη γιόγκα και διαλογισμό, με έμφαση στην αιώρηση. Αργότερα, ο Σουάμι Πραμπουπάντα εισήγαγε τη γιόγκα Bhakti, με έμφαση στην αποκλειστική αγάπη για στον Κρίσνα.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960 υπήρχε έντονη δραστηριότητα στη γιόγκα, κυρίως στην Αμερική που αντιπροσώπευε όλη τη Δύση. Μερικοί από τους νεοαφιχθέντες και επώνυμους δασκάλους κατέθεσαν τις δικές τους προσεγγίσεις , δίνοντάς μας τις Integral Yoga, Siddha Yoga, Kundalini Yoga, Dhyana Yoga, Ashtanga Yoga, και ούτω καθεξής. Ορισμένοι τόνισαν την μετάδοση της πνευματικής ενέργειας από τον γκουρού στον μαθητή, η οποία οδήγησε στην ιδέα ότι η γιόγκα είναι μια μυστικιστική ατραπός με επίκεντρο, και αφετηρία, τον γκουρού.
Ταυτόχρονα, αυτές οι διάφορες προσεγγίσεις της γιόγκα είχαν κάνει το δρόμο τους προς τη Δύση, τα Ανατολικά πνευματικά και φιλοσοφικά κείμενα είχαν μεταφραστεί στα Αγγλικά. Η σειρά Harvard Oriental, ο 50τομος όγκος των Ιερών Βιβλίων της Ανατολής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, καθώς και το έργο επιφανών μελετητών, όπως ο W. Norman Brown, A.K. Coomaraswamy, Surendranath Dasgupta, Mircea Eliade, Stella Kramrish, Sarvepalli Radhakrishnan, και Sir John Woodroffe πυροδότησαν μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση του πλούτου της Ανατολικής φιλοσοφίας και πνευματικών πρακτικών.
Οι άνθρωποι έβγαζαν τα δικά τους συμπεράσματα: η γιόγκα αναπτύχθηκε κυρίως σε ινδουιστές χώρες, αλλά δεν είναι μια ινδουιστική θρησκευτική αίρεση, στη γιόγκα περιέχει asana, αλλά περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από φυσικές στάσεις.
Αυτού του χαρακτήρα η άνθιση το 1960 θα πλησιάσει στο τέλος της και το ενδιαφέρον θα αρχίσει να αυξάνεται για τις βαθύτερες διαστάσεις της, όπως τη φιλοσοφία, τη ψυχολογία, τη μεταφυσική, καθώς και τις φυσικές, πνευματικές, και εσωτερικές πρακτικές.
Με τη γιόγκα οι δάσκαλοι της ανατολής θέλησαν να φέρουν τις γνώσεις των σοφών στον σύγχρονο κόσμο.
Κατά τη διαδικασία, κατέστησαν σαφές ότι η γιόγκα δεν αποτελεί το συνολικό σώμα αυτής της αρχαίας σοφίας. Ομοίως ούτε η προσέγγιση της γιόγκα που προωθεί τη λατρεία στον γκουρού, ή αντίθετα που καταργεί πλήρως τη λειτουργία ενός γκουρού αντανακλά την ουσία της γιόγκα.
Οι Jnana yoga, bhakti yoga, karma yoga, hatha yoga, kundalini yoga, tantra yoga, swara yoga, nada yoga, laya yoga, και mantra yoga από μόνες τους δεν αντιπροσωπεύουν τη συνολική παράδοση της γιόγκα.
Το δημοφιλές σημερινό πρόσωπο της γιόγκα που συγκεντρώνει την προσοχή πολλών διάσημων και επώνυμων με κύρια εφαρμογή την πρακτική των ασκήσεων, αντιπροσωπεύει μόνο ένα μικρό κομμάτι της παράδοσης της γιόγκα.
Παρά τις πολυάριθμες προσεγγίσεις της πρακτικής της, η γιόγκα έχει ένα βασικό σκοπό: να αφαιρέσει τον πόνο και να εμποτίσει τη ζωή με χαρά και αφοβία.
Θεμελιώδης παραδοχή γιόγκα είναι ότι μόλις γεννηθεί ως άνθρωπος είναι μια ευλογία. Η γέννηση ενός ανθρώπου είναι μια ευκαιρία για την επίτευξη της ελευθερίας και της εκπλήρωσης που η ψυχή μας επιδιώκει εγγενώς.
Η πόρτα για την ελευθερία και την εκπλήρωση ανοίγει όταν πλησιάζουμε τη γνώση του ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε, ποιες είναι οι εγγενείς μας ιδιότητες, τα χαρακτηριστικά, τα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες μας, και που θα μας οδηγήσει ο δρόμος που έχουμε επιλέξει.
Τιθασεύοντας το νου
Είκοσι δύο χιλιάδες χρόνια πριν, ένας μεγάλος δάσκαλος, ο Πατάντζαλι, έκανε μια αποφασιστική ανακάλυψη: ένα μπερδεμένο μυαλό δεν είναι ικανό να ακολουθήσει οποιαδήποτε διαδρομή.
Το σπουδαίο έργο του, η Γιόγκα Σούτρα, μας λέει ότι η πρακτική της γιόγκα συνεπάγεται την επίτευξη της κυριαρχίας πάνω στο μυαλό. Το μυαλό βρίσκεται συχνά υπό το κράτος ανεξέλεγκτων και άσκοπων σκέψεων, συναισθημάτων και επιθυμιών.
Επηρεάζεται από προκαταλήψεις, μεροληψίες και ανησυχίες, και καθοδηγείται από τις απαιτήσεις του εγώ μας και τους πόθους των αισθήσεων μας. Ως αποτέλεσμα, το μυαλό παρασύρετε συνεχώς από τη μία κατάσταση στην άλλο, από τη διαταραχή στην απόσπαση της προσοχής στην αποβλάκωση και πάλι από την αρχή σε μία ατελείωτη διαδικασία που το εξαντλεί.
Η σαφήνεια και η ευκρίνεια του μυαλού είναι καλυμμένη με ένα πέπλο. Η ικανότητά του να κατανοήσει τη διαφορά ανάμεσα στο σωστό και το λάθος, το υγιές και το ανθυγιεινό, είναι σε κίνδυνο, και χάνει την ικανότητά του να αποφανθεί επί της ουσίας. Κατά συνέπεια, η φυσικό σοφία του σώματος, έτσι όπως ρέει από το πεδίο του νου, μειώνεται.
Καθώς συμβαίνει αυτό, γινόμαστε όλο και περισσότερο εξαρτημένοι από εξωτερικές πηγές οι οποίες και μας καθοδηγούν, ώστε να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες που έχουμε σαν άτομα.
Επομένως, σύμφωνα με τον Πατάντζαλι, η εσωτερική θεραπεία και θετική αλλαγή, εξαρτάται από την ύπαρξη κυριαρχίας πάνω στο μυαλό μας. Η ουσία της γιόγκα έγκειται στην απόκτηση αυτής της κυριαρχίας.
Το μυαλό έχει την ικανότητα να επιτύχει οτιδήποτε επιθυμεί.
Οι δυνάμεις του είναι απεριόριστες, όμως έχει πέσει θύμα της ίδιας της άγνοιας του σχετικά με τις δυνάμεις και τα προνόμια του. Είναι γεμάτο φόβο και αμφιβολία.
Ο θυμός, το μίσος, η ζήλια, η απληστία, η προσκόλληση και η επιθυμία το έχουν καταστήσει ανήσυχο. Είναι παγιδευμένο μεταξύ του θέλω και δεν θέλω. Το ίδιο έχει χωριστεί στα δύο και αντιμάχεται τον εαυτό του. Είναι σε σύγχυση. Ένα τέτοιο μυαλό είναι ο χειρότερος εχθρός εαυτού του. Η απελευθέρωση του νου από αυτόν τον εχθρό είναι το πρώτο και κύριο βήμα στην πρακτική της γιόγκα.
Σύνδεση σώματος και Νου
Το σώμα είναι η πύλη προς την βιωματική εκπλήρωση των εγγενών κοσμικών αξιών και των αισθήσεών μας. Είναι επίσης μια πύλη για την επίτευξη της ελευθερίας από όλους τους πόθους. Το σώμα και το μυαλό πρέπει να συνεργαστούν. Να γαλουχήσουν ο ένας το άλλο και να υποστηρίζουν τις λειτουργίες του άλλου.
Η ενότητα του σώματος και του μυαλού και η συλλογική προσπάθεια τους να επιτύχουν έναν κοινό στόχο – την εκπλήρωση και ελευθερία (bhoga και moksha) – είναι το θεμέλιο της ζωής. Τα προβλήματά μας αρχίζουν όταν χάνουμε τη διατήρηση αυτής της θεμελιώδους ενότητας. Αυτή είναι η αρχή όλων των δεινών και η ρίζα όλων των ασθενειών.
Ένα ευρύ φάσμα της σωματικής δυσφορίας, της ψυχικής οδύνης. Η πνευματική θλίψη έχει τις πηγές της στις αποσπασματικές λειτουργίες του σώματος και του μυαλού. Η αποκατάσταση αυτής της θεμελιώδους ενότητας είναι η ουσία της πρακτικής της γιόγκα.
Γιόγκα σημαίνει «ένωση».
Οι πρακτικές που συνδέουν το σώμα μας με το μυαλό μας και το αντίστροφο είναι γιόγκα. Η άσκηση που αγνοεί την ψυχική συνιστώσα δεν είναι γιόγκα. Ο διαλογισμός που αγνοεί τη φυσική συνιστώσα δεν είναι γιόγκα.
Ακριβώς όπως εμείς πεθαίνουμε όταν το σώμα και το μυαλό διαχωρίζονται, η γιόγκα πεθαίνει όταν οι ασκήσεις και ο διαλογισμός διαχωρίζονται. Για να επιφέρει ισορροπία και αρμονία στο σώμα και το μυαλό, η γιόγκα που ασκούμαστε πρέπει να είναι ένα τέλειο μείγμα ασκήσεων και διαλογισμού.
Η ανάσα διαδραματίζει ένα καίριο ρόλο στη γιόγκα.
Σύμφωνα με την παράδοση της γιόγκα, η αναπνοή είναι η σύνδεση ανάμεσα στο σώμα και το μυαλό. Η ποιότητα των ψυχικών και σωματικών λειτουργιών μας επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα της αναπνοής μας.
Ομοίως, η αναπνοή είναι η σχέση μεταξύ άσκησης και διαλογισμού. Είναι μέσω της pranayama που οι ασκήσει και ο διαλογισμός μας οδηγήσουν στον στόχο της γιόγκα: η εμπειρία της εκπλήρωσης και της ελευθερίας.
Η ποιότητα της πρακτικής μας με άσκηση και διαλογισμό είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το πώς αναπνέουμε.
Η λεπτή δύναμη που εκδηλώνεται ως αναπνοή ονομάζεται πράνα. Ένα άλλο όνομα για το πράνα είναι prachara, «αυτό που κινείται και κατά την κίνηση του κάνει τα πάντα (σε αυτό το πλαίσιο, το σώμα και το μυαλό) κίνηση.»
Αυτή η δύναμη είναι παρούσα σε κάθε κύτταρο του σώματός μας, η οποία εκδηλώνεται ως κυτταρική αναπνοή. Είναι παρούσα σε μύες της καρδιάς μας, η οποία εκδηλώνεται ως κτύπος της καρδιάς. Είναι παρούσα στον υποθάλαμο και την υπόφυση μας, η οποία εκδηλώνεται ως έμφυτη ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει το ενδοκρινικό μας σύστημα.
Είναι παρούσα στο μυαλό μας, η οποία εκδηλώνεται ως σκέψεις, συναισθήματα και ευθυκρισία. Είναι τόσο διάχυτη όσο και η ίδια η συνείδησή μας.
Αυτός είναι ο λόγος που ονομάζεται σούτρα Άτμα, το νήμα της ψυχής συνδέει κάθε γωνιά και σχισμή του σώματός μας, το μυαλό και τη συνείδηση. Με την παρουσία της, η δύναμη αυτή φέρνει το σώμα και το μυαλό στη ζωή, όπως ακριβώς η πρακτική της pranayama φέρνει τη γιόγκα στη ζωή.
Τέλος, μέσα από την πρακτική της γιόγκα στοχεύουμε στην ουσιαστική ένωση μας με τη θεότητα μέσα μας. Στην γιογκική βιβλιογραφία, αυτό είναι γνωστό ως Σαμάντι. Η συστηματική διαδικασία της γιόγκα χωρίζεται σε οκτώ βήματα, με αποκορύφωμα το Σαμάντι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου