Το ασυνείδητο είναι έννοια της ψυχολογίας που, ενώ χρησιμοποιήθηκε από πολλούς στο παρελθόν, την σημερινή της ισχύ την έλαβε από τον Σίγκμουντ Φρόυντ.
Το ασυνείδητο μπορεί να περιγραφεί ως εκείνο το μέρος του μυαλού το οποίο «γεννάει» πολλές νοητικές διαδικασίες, οι οποίες εκδηλώνονται στο μυαλό του ατόμου χωρίς το άτομο να γνωρίζει την ύπαρξή τους.
Αυτές οι διαδικασίες περιλαμβάνουν ασυνείδητα συναισθήματα, ασυνείδητες σκέψεις ή/και ιδέες, ασυνείδητες αντιλήψεις, ασυνείδητες αντιδράσεις, συμπλέγματα, φοβίες και κρυφούς πόθους και επιθυμίες.
Ο Σίγκμουντ Φρόυντ μιλώντας για τα όνειρα αναφέρει:
Η αντίληψη του στοιχείου του ονείρου είναι η ακόλουθη: δεν είναι κάτι πρωταρχικό και ουσιώδες μια «καθαυτό σκέψη» αλλά ένα υποκατάστατο, για κάτι άλλο άγνωστο στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο, ακριβώς όπως είναι η υποκείμενη πρόθεση ενός σφάλματος, δηλαδή ένα υποκατάστατο για κάτι που πραγματικά το γνωρίζει ο ονειρευόμενος, αλλά δεν είναι προσιτό στη γνώση του. [...] Πρόκειται τώρα να προτείνω την εισαγωγή μιας μεταβολής στην ορολογία μας για να την κάνουμε πιο ευέλικτη. Αντί να χρησιμοποιύμε λέξεις «κρυμμένο», «απρόσιτο», «καθαυτό», ας δώσουμε μια πιο συγκεκριμένη περιγραφή και ας πούμε «απρόσιτο για την συνείδηση του ονειρευόμενου» ή «ασυνείδητο».
Το ασυνείδητο και οι ασυνείδητες διαδικασίες
Η νευροεπιστήμη αποδέχεται το ασυνείδητο. Για παράδειγμα, ερευνητές στο Columbia University Medical Center βρήκαν πως γρήγορες εικόνες τρομακτικών προσώπων προκαλούν ασυνείδητο άγχος και μπορούν να εντοπιστούν στον εγκέφαλο με μηχανές απεικόνισης του εγκεφάλου.
Το ασυνείδητο στην ψυχανάλυση
Αν και ο Σίγκμουντ Φρόυντ δεν ανακάλυψε για πρώτη φορά το ασυνείδητο, συνέβαλε ουσιαστικά στην μελέτη του. Κατά την περίοδο του 19ου αιώνα η επικρατούσα πεποίθηση ήταν θετικιστικής κατεύθυνσης, υπήρχε δηλαδή η άποψη πως ο άνθρωπος μπορούσε να ελέγξει με τη λογική τη συμπεριφορά του και τη σχέση του με τον κόσμο.
Ο Φρόυντ πρότεινε ουσιαστικά πως αυτή η θέση είναι μία αυταπάτη καθώς οι άνθρωποι δρουν συχνά για λόγους που δεν άπτονται των συνειδητών σκέψεων τους, καθώς το ασυνείδητο μπορεί να αποτελεί την πηγή των ανθρώπινων κινήτρων.
Ο Φρόυντ προέκτεινε τη θεωρία του μελετώντας συστηματικά τα όνειρα, τα οποία αποκάλεσε και τον «βασιλικό δρόμο προς το ασυνείδητο», θεωρώντας τα ως το καλύτερο δείγμα πεδίου δράσης του ασυνειδήτου.
Στη σπουδαιότερη - σύμφωνα με τον ίδιο - εργασία του «Η Ερμηνεία των Ονείρων», ανέπτυξε τα επιχειρήματα του περί της ύπαρξης του ασυνειδήτου αλλά και περιέγραψε μια μεθοδολογία για την πρόσβαση του ατόμου σε αυτό, μέσω του προ-συνειδητού.
Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία, το ασυνείδητο αποτελεί ένα μεγάλο μέρος του ανθρώπινου ψυχισμού και περιλαμβάνει τις βασικές ορμές της ψυχικής ενέργειας, τα γεγονότα, τις επιθυμίες και τις παρορμήσεις που έχουν απωθηθεί από τη συνείδηση, καθώς και τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας που ο άνθρωπος έχει ξεχάσει, αλλά, παρόλα αυτά, καθορίζουν και κατευθύνουν τη ζωή του.
Ο Φρόυντ ξεχώρισε το μυαλό στο συνειδητό ή το εγώ και σε δύο μέρη του ασυνείδητου, το εκείνο και το υπερεγώ.
Σε αυτή την θεωρία, το ασυνείδητο αναφέρεται στο μέρος της νοητικής διαδικασίας όπου τα αντικείμενα είναι απρόσιτα προς την συνείδηση.
Στην ψυχανάλυση το ασυνείδητο δεν αποτελείται μόνο απ'ότι δεν είναι συνειδητό αλλά απ'ότι ενεργά απωθείται από την συνείδηση ή ό,τι το άτομο δεν θέλει να γνωρίζει συνειδητά. Ο ψυχαναλυτής τότε προσπαθεί να επαναφέρει στην συνείδηση αυτό το οποίο το άτομο απώθησε στο ασυνείδητο.
Τα μηνύματα ωστόσο που πηγάζουν από μιαν αντίθεση στο συνειδητό και το ασυνείδητο θα θέλουν πιθανώς μια «αποκρυπτογράφηση» και ο ψυχαναλυτής είναι αυτός, ο οποίος θα αποκρυπτογραφήσει τα μηνύματα αυτά και θα τα παρουσιάσει στο άτομο.
Το συλλογικό ασυνείδητο
Ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ ανέπτυξε περισσότερο την θεωρία. Χώρισε το ασυνείδητο σε δυο μέρη: το προσωπικό ασυνείδητο και το συλλογικό ασυνείδητο. Το προσωπικό ασυνείδητο είναι τα στοιχεία του ατόμου τα οποία έχουν λησμονηθεί ή έχουν απωθηθεί. Το συλλογικό ασυνείδητο είναι ένα μέρος του ασυνείδητου νου, κοινό σε όλους τους ανθρώπους και περιέχει αρχέτυπα, παγκόσμιες νοητικές «προδιαθέσεις» μη βασισμένες στην εμπειρία.
Δείτε το αναλυτικό βίντεο με το πώς ο ασυνείδητο εξουσιάζει το μυαλό μας:
*Με πληροφορίες από το el.wikipedia.org
*Το έργο της πάνω φωτό είναι του σουρεαλιστή
Vladimir Kush
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου