Διαφορές μεταξύ εξαρτημένων κι ανεξάρτητων οικογενειών...
Στις οικογένειες που είναι δομημένες στη βάση της ανεξαρτησίας, η κίνηση ν' αποκτήσει κανείς τη δική του ταυτότητα θεωρείται ομαλή κι όχι πρόκληση κατά του κύρους κάποιων.
Δεν δίνεται έμφαση στην προσκόλληση ή την ανάγκη. Κατά τον ίδιο τρόπο δεν απαιτείται από το παιδί πίστη κι υποταγή, μόνο και μόνο επειδή είναι μέλος της οικογένειας. Το αποτέλεσμα είναι τα μέλη της οικογένειας να θέλουν να είναι μαζί κι όχι να το θεωρούν υποχρέωσή τους.
Υπάρχει επίσης σεβασμός για την απομόνωση του άλλου, χωρίς να ζητείται από τα μέλη να μοιράζονται τα πάντα μεταξύ τους. Σε οικογένειες όπως αυτές η γυναίκα έχει τη δική της ζωή, εκτός από το να είναι μητέρα και σύζυγος. Θα προσφέρει στα παιδιά της ένα πρότυπο αποτελεσματικής ζωής, αντί να ζει για τα παιδιά της και μέσα από αυτά.
Οι γονείς νιώθουν ότι η ευτυχία τους είναι καθοριστική, γιατί χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει αρμονία στην οικογένεια. Έτσι οι γονείς μπορούν να βγαίνουν έξω πότε - πότε και να μη νιώθουν υποχρεωμένοι να βρίσκονται πάντα κοντά στα παιδιά τους. Η μητέρα δεν είναι σκλάβα, γιατί δεν θέλει ούτε τα παιδιά της (ιδιαίτερα τα κορίτσια) να γίνουν το ίδιο.
Και δεν θέλει να 'ναι ούτε η ίδια. Δεν νιώθει ότι πρέπει να είναι εκεί όλη την ώρα για να ικανοποιεί κάθε ανάγκη του παιδιού της. Νιώθει ότι μπορεί να εκτιμήσει τα παιδιά της και το αντίθετο, πολύ περισσότερο αν η ίδια είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος και συμβάλλει στην οικογένειά της, στην κοινότητα όπου ζει και στον πολιτισμό πάνω σε ισότιμη βάση με τους άντρες.
Σ' αυτού του είδους την οικογένεια δεν υπάρχει ίχνος εκμετάλλευσης μέσω της ενοχής ή των απειλών για να κρατηθούν τα παιδιά εξαρτημένα κι υπεύθυνα απέναντι στους γονείς. Άλλωστε, οι γονείς είναι αρκετά απασχολημένοι με τον εαυτό τους, ώστε να κάθονται περιμένοντας τα παιδιά και τα εγγόνια τους να τους προσφέρουν ένα λόγο ύπαρξης.
Αυτοί οι γονείς δεν πιστεύουν ότι μπορούν ν' απαλλάξουν τα παιδιά τους απ' όλες τις δυσκολίες που θα συναντήσουν, επειδή αναγνωρίζουν ότι η προσπάθεια να ξεπεράσεις μια δυσκολία είναι αυτό που εξασφαλίζει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Δεν θα ήθελαν λοιπόν να στερήσουν από τα παιδιά τους μια τέτοια πολύτιμη εμπειρία.
Οι γονείς αυτοί αντιλαμβάνονται την επιθυμία των παιδιών τους ν' αγωνιστούν μόνα τους, με τη συμπαράσταση αλλά όχι με την καθοδήγηση και την επίβλεψη ενός προστατευτικού γονιού, ως κάτι υγιές που δεν πρέπει να τους το αρνηθούν. Ο Ντέμιαν του Χέρμαν Έσσε μιλάει για τους πολυάριθμους δρόμους προς την ανεξαρτησία :
«Αργά ή γρήγορα ο καθένας από μας πρέπει να κάνει το βήμα που θα τον χωρίσει απ' τον πατέρα του, από τους συμβούλους του - ο καθένας από μας πρέπει να έχει την εμπειρία της σκληρής μοναξιάς...
Εγώ ο ίδιος δεν αποχωρίστηκα ποτέ τους γονείς μου και τον κόσμο τους, το "φωτεινό" αυτό κόσμο, με κάποιο βίαιο αγώνα, αλλά προοδευτικά και σχεδόν αδιόρατα αποξενώθηκα. Λυπήθηκα που χρειάστηκε να γίνει έτσι και μου κόστισε πολλές δυσάρεστες ώρες όταν επισκεπτόμουν το πατρικό σπίτι».
Οι επισκέψεις στο πατρικό σπίτι μπορεί να γίνουν μια τρυφερή εμπειρία, αν δείξετε σταθερότητα στον αγώνα σας για ανεξαρτησία από τους γονείς σας. Κι αν γίνετε πρότυπο περηφάνιας κι αυταξίας για τα παιδιά σας, αυτά με τη σειρά τους θ' αφήσουν τη φωλιά χωρίς εντάσεις κι αναταραχές.
Η Ντόροθυ Κάνφιλντ Φίσερ συνοψίζει πολύ όμορφα κάτι τέτοιο στο βιβλίο της Η σύζυγος του γιου της: «Η μητέρα δεν είναι το άτομο που πάνω του θ' ακουμπήσεις, αλλά το άτομο που θα κάνει αχρείαστο ένα τέτοιο στήριγμα».
Έτσι είναι. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε την εγκατάλειψη της φωλιάς ως ένα φυσικό γεγονός ή να τη φορτίσετε με τραύματα που θα καταδιώκουν το παιδί και τις σχέσεις του για πάντα. Αλλά κι εσείς ήσασταν κάποτε παιδί κι αν διδαχθήκατε καλά το μάθημα της ψυχολογικής εξάρτησης, τότε όταν παντρευτήκατε, ίσως ν' αντικαταστήσατε τη μια εξάρτηση με κάποια άλλη.
Ψυχολογική εξάρτηση και κρίση στο γάμο
Μπορεί να έχετε ξεπεράσει την εξάρτηση από τους γονείς σας και πιθανόν η σχέση με τα παιδιά σας να βρίσκεται υπό έλεγχο. Ίσως ν' αναγνωρίζετε την ανάγκη των παιδιών σας για ανεξαρτησία και να την ενθαρρύνετε. Αλλά εξακολουθείτε να έχετε πρόβλημα εξάρτησης στη ζωή σας.
Αν είστε από τους ανθρώπους εκείνους που εγκαταλείπουν την εξάρτηση από τους γονείς τους, για να δεχθούν μια άλλη όταν παντρευτούν, τότε έχετε μια λαθεμένη ζώνη που πρέπει να προσπαθήσετε να καταργήσετε.
Ο Λιούις Ανσπάτσερ έγραφε για το γάμο στην Αμερική: «Ο γάμος είναι η σχέση ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα, όπου η ανεξαρτησία είναι ίση, ή εξάρτηση αμοιβαία, καθώς κι οι υποχρεώσεις».
Εδώ συναντάμε τις δυο απαίσιες λέξεις, εξάρτηση και υποχρέωση, που επηρεάζουν την κατάσταση του γάμου και το ποσοστό διαζυγίων στην Αμερική. Γεγονός είναι ότι πολλοί δεν θέλουν, δεν τους αρέσει ο γάμος και ενώ τον υπομένουν ή τον διαλύουν, τα ψυχολογικά τραύματα όμως παραμένουν.
Μια σχέση που βασίζεται στην αγάπη, όπως είπαμε παραπάνω, επιτρέπει στον κάθε σύντροφο να είναι αυτό που επιλέγει, χωρίς προσδοκίες και χωρίς αιτήματα. Είναι μια απλή ένωση δύο ανθρώπων που αγαπιούνται τόσο πολύ ώστε ποτέ ο ένας δεν θα περίμενε από τον άλλο να είναι κάτι που δεν θα επέλεγε ο ίδιος για τον εαυτό του.
Μια ένωση που βασίζεται μάλλον στην ανεξαρτησία παρά στην εξάρτηση. Αλλά αυτό το είδος σχέσης είναι τόσο σπάνιο στον πολιτισμό μας, ώστε γίνεται σχεδόν μυθολογικό. Φανταστείτε μια ένωση με κάποιο πρόσωπο που αγαπάτε στην οποία καθένας μπορεί να κάνει ό,τι επιλέγει και θέλει.
Τώρα συλλογιστείτε την πραγματικότητα των περισσότερων σχέσεων. Πώς είναι δυνατόν αυτή η φρικτή εξάρτηση να τρυπώνει και να καταστρέφει καθετί;
Ένας τυπικός γάμος
Η ατμόσφαιρα που επικρατεί στους περισσότερους γάμους είναι αυτή της κυριαρχίας και της υποταγής. Ενώ οι ρόλοι μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τις διαφορετικές συζυγικές καταστάσεις, η ατμόσφαιρα παραμένει πάντα η ίδια. Ο ένας σύντροφος κυριαρχεί πάνω στον άλλο κι αυτό είναι όρος για τη συνύπαρξη. Η πορεία ενός τυπικού γάμου και των σημείων ψυχολογικής κρίσης του εξελίσσεται όπως αυτή του παρακάτω φανταστικού ζευγαριού.
Την εποχή του γάμου, ο σύζυγος είναι είκοσι τριών χρονών κι η γυναίκα του είκοσι. Αυτός είναι μάλλον πιο μορφωμένος κι έχει εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή δουλειά που του αποφέρει αρκετά χρήματα, ενώ αυτή εργάζεται ως γραμματέας, υπάλληλος ή ασκεί ένα κατεξοχήν γυναικείο επάγγελμα, όπως αυτό της δασκάλας ή της νοσοκόμας.
Δουλειά της συζύγου είναι να ικανοποιεί τις επιθυμίες του άντρα μέχρι να γίνει μητέρα. Ύστερα από τέσσερα χρόνια γάμου υπάρχουν δυο-τρία παιδιά κι η γυναίκα υπηρετεί ως σύζυγος και μητέρα το σπίτι. Ο ρόλος της είναι να φροντίζει το σπίτι, τα παιδιά και τον άντρα της. Επαγγελματικά έχει θέση υπηρέτριας και "ψυχολογικά'' βρίσκεται σε θέση υποταγής.
Η δουλειά του άντρα αποκτάει γενικά μεγαλύτερη σημασία γιατί αυτός εξασφαλίζει χρήματα για να συντηρηθεί η οικογένεια. Οι επιτυχίες του είναι κι επιτυχίες της γυναίκας του κι οι κοινωνικές επαφές του είναι οι φίλοι τους.
Αυτός έχει μια ανώτερη θέση μέσα στο σπίτι κι ο ρόλος της γυναίκας συχνά συνίσταται στο να κάνει τη ζωή του όσο το δυνατόν πιο άνετη. Η γυναίκα περνά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας της με τα παιδιά ή κουβεντιάζοντας με γειτόνισσες που βρίσκονται στην ίδια ψυχολογική κατάσταση. 'Όταν ο άντρας της περνάει κρίση στη δουλειά του, υποφέρει κι αυτή μαζί του.
Γενικά μιλώντας, οποιοσδήποτε αντικειμενικός παρατηρητής θα μπορούσε να διακρίνει σ' αυτή τη σχέση έναν κυρίαρχο κι έναν υποτακτικό. Η γυναίκα έχει αποδεχθεί αυτού του είδους τη σχέση, πιθανόν και να την επιδίωξε, επειδή ανέκαθεν αυτή ήξερε. Πρότυπο της ήταν ο γάμος των γονιών της, καθώς και των άλλων που έβλεπε γύρω της καθώς μεγάλωνε. Και ως συνήθως η εξάρτηση από το σύζυγο πήρε απλώς τη θέση της εξάρτησης από τους γονείς.
Ο άντρας, παρομοίως, αναζητούσε μια γυναίκα που να μιλά ήρεμα, να είναι ευγενική, η οποία θα ενίσχυε και θ' αποδεχόταν το γεγονός ότι αυτός είναι ο κουβαλητής κι ο επικεφαλής στις μεταξύ τους υποθέσεις. Έτσι οι δύο αυτοί άνθρωποι πραγμάτωσαν την επιθυμία τους και την ιδέα που σ' όλη τους τη ζωή είχαν για το γάμο.
Ύστερα από μερικά χρόνια γάμου (τέσσερα ως εφτά), η κρίση αρχίζει να ξεσπάει. Η υποτακτική σύντροφος αρχίζει να νιώθει παγιδευμένη, ασήμαντη κι ανικανοποίητη, επειδή νιώθει πως η συμβολή της δεν είναι σημαντική.
Ο άντρας ενθαρρύνει τη σύζυγο να είναι περισσότερο ο εαυτός της, πιο σίγουρη και ν' αναλαμβάνει τις ευθύνες για τη ζωή της, παύοντας να λυπάται τον εαυτό της.
Αυτά είναι τα πρώτα μηνύματα που έρχονται σε σύγκρουση με τις επιθυμίες της όταν παντρευόταν. «Αν θες να εργαστείς γιατί δεν ψάχνεις για δουλειά;» ή «Ξανάρχισε το σχολείο». Την ενθαρρύνει ν' αναζητήσει νέες διεξόδους, να πάψει να νιώθει τόσο κενή. Με δυο λόγια, να γίνει κάτι διαφορετικό απ' αυτό που ήταν ως τώρα, μια υποτακτική υπηρέτρια.
Η γυναίκα μέχρι τώρα πίστευε πως για οποιαδήποτε δυστυχία του άντρα της υπεύθυνη ήταν αυτή. «Πού έκανα λάθος;» Αν αυτός είναι δυστυχισμένος ή απογοητευμένος, εκείνη νιώθει πως δεν κράτησε τη στάση που έπρεπε ή πως δεν είναι πια τόσο γοητευτική. Η υποτακτική σύντροφος έχει ανάλογη νοοτροπία και αξιολογεί όλα τα προβλήματα του άντρα της σε σχέση με τον εαυτό της.
Αυτή την περίοδο του γάμου ο άντρας είναι πολύ απασχολημένος με την προαγωγή του, τις κοινωνικές του επαφές και την επαγγελματική του δραστηριότητα. Βρίσκεται σε ανοδική πορεία και μια μεμψίμοιρη σύζυγος είναι κάτι που δεν θα μπορούσε ν' ανεχθεί.
Επειδή έχει πολλές ευκαιρίες να συναναστρέφεται πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους (κάτι που έχει αρνηθεί στην υποτακτική σύζυγο του), έχει αλλάξει. Έχει αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη σιγουριά για τον εαυτό του, έχει πολλές απαιτήσεις απ' τους άλλους και δεν ανέχεται την αδυναμία -ακόμη και στα μέλη της οικογένειας του.
Γι' αυτό και παρακινεί τη γυναίκα του «να οργανώσει τη ζωή της». Κατά την ίδια περίοδο ο σύζυγος είναι πιθανόν ν' αποζητάει σεξουαλικές διεξόδους έξω από το γάμο. Έχει πολλές τέτοιες ευκαιρίες κι αναζητάει τη συντροφιά πιο γοητευτικών γυναικών. Καμιά φορά η υποτακτική σύντροφος αρχίζει τους δικούς της πειραματισμούς.
Μπορεί ν' αναλάβει μια εθελοντική εργασία, να γραφτεί σε κάποιο σχολείο, να αρχίσει ψυχοθεραπεία, να δημιουργήσει κάποια ερωτική σχέση - και τα περισσότερα απ' αυτά ο σύζυγος τα υποστηρίζει μ' ενθουσιασμό.
Τώρα η υποτακτική σύζυγος ίσως αρχίσει να αντιλαμβάνεται διαφορετικά τη συμπεριφορά της. Συνειδητοποιεί ότι η ίδια επέλεξε την υποταγή σ' όλη της τη ζωή κι όχι μόνο στο γάμο της. Η συμπεριφορά της για αναζήτηση της έγκρισης ήταν κάτι που η ίδια ποτέ δεν αμφισβήτησε, μα τώρα αρχίζει να μπαίνει στο δρόμο της ευθύνης του εαυτού της εξαλείφοντας κάθε εξάρτηση, ακόμη και την εξάρτηση από τους γονείς, τον άντρα, τους φίλους ή τα παιδιά της.
Αρχίζει ν' αποκτάει εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Μπορεί ακόμη να βρει και δουλειά ή να αποκτήσει νέους φίλους. Αρχίζει ν' αντιστέκεται στον κυριαρχικό σύζυγο και αρνείται την εκμετάλλευση που καθόριζε την τύχη της από τότε που παντρεύτηκε.
Απαιτεί ισότητα και δεν ικανοποιείται πια περιμένοντας να της παραχωρηθεί. Απλούστατα, την κατακτά. Επιμένει να μοιράζονται οι δουλειές του σπιτιού, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας των παιδιών.
Αυτή η τάση ανεξαρτησίας κι η μεταστροφή από τον εξωτερικό στον εσωτερικό τρόπο σκέψης από μέρους της γυναίκας δεν γίνεται εύκολα αποδεκτή απ' τον άντρα. Νιώθει ν' απειλείται. Η αγωνία έχει μπει στη ζωή του, σε μια περίοδο που δεν μπορεί να την υποφέρει.
Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται είναι μια σύζυγος που «σήκωσε κεφάλι», έστω κι αν ως τώρα αυτός την προέτρεπε να γίνει περισσότερο ο εαυτός της, να σκέφτεται πιο πολύ τον εαυτό της. Δεν περίμενε ότι θα δημιουργούσε ένα τέρας και πολύ περισσότερο ότι η γυναίκα του θα αμφισβητούσε την κατεστημένη κυριαρχία του.
Τότε ο άντρας πιθανόν ν' αντιδράσει με μια πιο κυριαρχική στάση, που στο παρελθόν πάντα έφερνε αποτελέσματα όταν ήθελε να βάλει την υποτακτική σύζυγο στη θέση της. Της λέει πως είναι ανόητο να εργάζεται από τη στιγμή που δίνει σχεδόν όλο το μισθό της για την μπέιμπυ-σίτερ.
Τονίζει πόσο παράλογη είναι η αντίληψη ότι είναι ίσοι. Την κανακεύει : «Δεν χρειάζεται να εργάζεσαι, τα έχεις όλα, το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να φροντίζεις το σπίτι σου και να είσαι η μητέρα των παιδιών σου».
Δοκιμάζει ακόμη και την ενοχή : «Τα παιδιά υποφέρουν», «Δεν μπορώ ν' ανεχτώ αυτή την κατάσταση που δημιούργησες». Ίσως μάλιστα να την απειλήσει και με διαζύγιο ή, ως έσχατο επιχείρημα, με αυτοκτονία. Αυτά συχνά πιάνουν.
Η γυναίκα λέει στον εαυτό της «Ω! Κοντεύω να τα τινάξω όλα στον αέρα!» και ξαναγυρίζει στον υποτακτικό ρόλο της. Αυτή η κυριαρχική στάση χρησίμευσε για να της υπενθυμίσει τη θέση της. Αλλά αν εκείνη αρνηθεί να υποχωρήσει, ο γάμος πλέον κινδυνεύει. Όπως και να 'χει το πράγμα, πρόκειται για οριστική κρίση.
Αν η γυναίκα επιμείνει ν' αντικαταστήσει την υποτακτικότητά της με αυτοπεποίθηση, ο σύζυγος, που έχει ανάγκη να κυριαρχεί πάνω σε κάποιον, μπορεί να την εγκαταλείψει για μια νεότερη, η οποία θα τον αντιμετωπίζει με σεβασμό σαν ένα χαριτωμένο ζωάκι που αντικρίζει τον αφέντη του από χαμηλά. Απ' την άλλη μεριά, ο γάμος μπορεί να βγει απ' αυτή την κρίση και να συμβεί μια ενδιαφέρουσα αλλαγή.
Η ατμόσφαιρα της κυριαρχίας και της υποταγής θα επικρατεί ακόμη στο γάμο. Γιατί αυτό είναι το μόνο είδος γάμου που κι οι δυο σύζυγοι γνωρίζουν. Τώρα ο σύζυγος συχνά θα παίρνει υποτακτικό ρόλο, από φόβο μήπως χάσει αυτό που αγαπά και απ' το οποίο εξαρτιέται.
Αρχίζει να μένει περισσότερο στο σπίτι, έρχεται πιο κοντά στα παιδιά (από ενοχή για την προηγούμενη παραμέληση τους), μπορεί να λέει φράσεις όπως : «Δεν με χρειάζεσαι πια», «Έχεις αλλάξει, δεν είσαι το κορίτσι που παντρεύτηκα και δεν είμαι σίγουρος αν μ' αρέσει ο καινούργιος σου εαυτός».
Ο άντρας αρχίζει να αυτοοικτίρεται όλο και περισσότερο, πίνει και γίνεται ακόμη πιο υποτακτικός, από ανάγκη να εκμεταλλευτεί τη γυναίκα του ή να επανακτήσει την εδώ και πολύ καιρό χαμένη ανωτερότητά του. Η σύζυγος έχει πλέον φτιάξει καριέρα ή στοχεύει προς αυτήν έχει τους δικούς της φίλους κι αναπτύσσει ενδιαφέροντα έξω από το σπίτι.
Ίσως να έχει και μια ερωτική περιπέτεια σαν αντίποινο, αλλά τουλάχιστον νιώθει όμορφα καθώς δέχεται θαυμασμό και κομπλιμέντα για τα βήματά της. Ωστόσο, η άσχημη ατμόσφαιρα εξακολουθεί να υπάρχει κι η κρίση ελλοχεύει απειλητική. Όσο ο ένας σύντροφος πρέπει να είναι πιο ση-μαντικός από τον άλλο και ο φόβος του διαζυγίου κρατάει δεμένους και τους δυο, η εξάρτηση εξακολουθεί να είναι ο θεμέλιος λίθος του γάμου.
Ο κυριαρχικός σύντροφος, είτε ο άντρας είναι είτε η γυναίκα, δεν ικανοποιείται έχοντας σύζυγο ένα σκλάβο. Νομικά ο γάμος μπορεί να επιβιώσει, αλλά η αγάπη κι η επικοινωνία μεταξύ των δύο συντρόφων θα έχουν καταστραφεί.
Σ' αυτή την περίπτωση το διαζύγιο είναι η συνηθισμένη λύση, αλλά αν δεν το επιλέξουν, οι δυο αυτοί άνθρωποι ακολουθούν χωριστούς δρόμους όντας παντρεμένοι - δεν κάνουν έρωτα, μένουν σε χωριστά δωμάτια και η επικοινωνία τους βασίζεται στην αμοιβαία αδιαφορία και όχι στην κατανόηση.
Μία διαφορετική κατάληξη είναι επίσης πιθανή, αν κι οι δυο σύντροφοι αποφασίσουν να επανεκτιμήσουν τον εαυτό τους και τη σχέση τους. Αν κι οι δυο προσπαθήσουν ν' απαλλαγούν από λαθεμένες ζώνες, αν αγαπιούνται τόσο ώστε να επιτρέπει ο ένας στον άλλο να διαλέξει την προσωπική του ολοκλήρωση, τότε ο γάμος μπορεί ν' ανθήσει και να ωριμάσει.
Με δυο ανθρώπους σίγουρους για τον εαυτό τους, που ενδιαφέρεται τόσο πολύ ο ένας για τον άλλο ώστε να ενισχύουν την ανεξαρτησία κι όχι την εξάρτηση, μοιραζόμενοι ταυτόχρονα την ευτυχία της αμοιβαίας αγάπης τους, ο γάμος μπορεί να είναι μια γοητευτική προοπτική.
Αλλά, όταν δυο άνθρωποι προσπαθούν να σμίξουν έτσι που να γίνουν ένα, ή ο ένας προσπαθεί με οποιονδήποτε τρόπο να κυριαρχήσει πάνω στον άλλο, η σπίθα που όλοι έχουμε μέσα μας αγωνίζεται για μια από τις μεγαλύτερες ανθρώπινες ανάγκες -την ανεξαρτησία.
Η μακροβιότητα δεν αποτελεί ένδειξη επιτυχίας του γάμου. Πολλοί άνθρωποι μένουν παντρεμένοι από φόβο για το άγνωστο, από αδράνεια ή, απλώς, επειδή δεν έχουν τι άλλο να κάνουν. Σ' έναν πετυχημένο γάμο, σ' ένα γάμο όπου κι οι δυο σύντροφοι νιώθουν πραγματική αγάπη, καθένας είναι πρόθυμος να επιτρέψει στον άλλο να διαλέξει, αντί να κυριαρχήσει πάνω του.
Δεν υπάρχει διαρκής διαμάχη για την υποχρέωση να σκέφτεσαι και να μιλάς για λογαριασμό του άλλου και να απαιτείς να κάνει αυτό που υποτίθεται ότι πρέπει. Η εξάρτηση είναι το φίδι στον παράδεισο ενός ευτυχισμένου γάμου. Δημιουργεί πρότυπα κυριαρχίας και υποταγής και τελικά καταστρέφει τις σχέσεις.
Αυτή η λαθεμένη ζώνη μπορεί να εκμηδενιστεί, αλλά δεν θα είναι μια ήρεμη μάχη, μια που όταν η εξουσία κι ο έλεγχος αμφισβητούνται ελάχιστοι τα εγκαταλείπουν χωρίς αγώνα. Κάτι ακόμη σημαντικότερο, η εξάρτηση δεν πρέπει να συγχέεται με τον έρωτα. Αν στη συνένωση δύο ψυχών υπάρξουν κάποιοι χώροι ελευθερίας, τότε κατά παράδοξο τρόπο ο γάμος γίνεται πιο συμπαγής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου