Η αληθινή μας δύναμη δεν απορρέει από τις θέσεις που κατέχουμε στη ζωή, από τον φουσκωμένο τραπεζικό μας λογαριασμό ή την εντυπωσιακή μας καριέρα. Αντίθετα, είναι η εξωτερικευμένη έκφραση της αυθεντικότητας, της θέλησης, της ακεραιότητας και των χαρισμάτων που κρύβουμε μέσα μας. Δε συνειδητοποιούμε ότι ο καθένας από εμάς κρύβει μέσα του τη δύναμη του σύμπαντος.
Κοιτάμε γύρω μας και βλέπουμε τη δύναμη των άλλων, τη δύναμη της φύσης, γινόμαστε μάρτυρες της δύναμης του σπόρου που γίνεται φυτό ή του ήλιου που σαρώνει τον ουρανό μέρα με τη μέρα. Γινόμαστε μάρτυρες ακόμα και της ίδιας της ζωής που γεννιέται μέσα μας, από εμάς τους ίδιους. Κι όμως πολλές φορές βλέπουμε τον εαυτό μας ασύνδετο με όλη αυτή τη δύναμη.
Ο Θεός δεν έκανε τη φύση πανίσχυρη και τον άνθρωπο αδύναμο. Η δύναμή μας προέρχεται από τη γνώση ότι είμαστε μοναδικοί, από την αντίληψη ότι είμαστε προικισμένοι με την ίδια εγγενή δύναμη που υπάρχει σε κάθε άλλο πλάσμα. Η δύναμη υπάρχει βαθιά μέσα μας. Είναι η δύναμη με την οποία γεννηθήκαμε. Εάν την έχουμε ξεχάσει, το μόνο που χρειάζεται είναι να την αναγνωρίσουμε εκ νέου.
Ο Δρ. David Viscount μας διηγήθηκε μία συμβολική ιστορία, που μας υπενθυμίζει τον τρόπο να βρούμε και να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμή μας. Μας περιέγραψε ένα νόμο που έλεγε ότι εάν κατέχεις κάποια ιδιοκτησία, ένα άδειο χωράφι, για παράδειγμα, και οι άλλοι το καταπατούν, πρέπει, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, να στήνεις μια ταμπέλα που να γνωστοποιεί στους άλλους ότι αυτό το χωράφι είναι ιδιόκτητο.
Εάν δε βάλεις ταμπέλα, μετά από πολλά χρόνια το χωράφι αυτό περιέρχεται στο δημόσιο. Οι ζωές μας μοιάζουν πολύ με αυτό το χωράφι. Από καιρού εις καιρόν θα πρέπει να επιβεβαιώνουμε τα όρια με τα οποία προσδιορίζουμε τον εαυτό μας, λέγοντας “Όχι” ή “Αυτό με πονάει” ή “Δε θα σε αφήσω να με πατήσεις”. Αλλιώς εκχωρούμε τη δύναμή μας σε εκείνους οι οποίοι ηθελημένα ή αθέλητα μας πατάνε.
Είναι δική μας ευθύνη να ανακτήσουμε τη δύναμή μας.
…Έχουμε την τάση να εξισώνουμε τον πλούτο με τη δύναμη και πιστεύουμε ότι τα λεφτά μπορούν να αγοράσουν την ευτυχία. Εν τούτοις, κάποια στιγμή έρχεται εκείνη η θλιβερή για πολλούς ημέρα, που συνειδητοποιούν ότι έχουν μεν τα λεφτά, αλλά δεν έχουν την ευτυχία.
Οι πλούσιοι που αυτοκτονούν δεν είναι λιγότεροι από εκείνους που δεν έχουν περιουσίες. Ο Φρόυντ είπε κάποτε ότι, εάν είχε τη δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ πλουσίων και φτωχών ασθενών, θα επέλεγε πάντοτε τους πλούσιους, επειδή αυτοί έχουν πάψει να σκέφτονται ότι όλα τους τα προβλήματα θα λυθούν με τα λεφτά. Φυσικά, οι περισσότεροι από εμάς δε θα πάψουμε ποτέ να επιδιώκουμε την εμπειρία των χρημάτων. Όμως τα χρήματα δεν είναι τίποτε περισσότερο απ’ αυτό – μία εμπειρία. Διαφορετική μεν, αλλά όχι καλύτερη από κάποιες άλλες.
Κάποιος σοφός άντρας γνώριζε πολύ καλά το θέμα των χρημάτων και της ευτυχίας, επειδή είχε και τα δύο. Σε μια περίοδο που αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες τον ρώτησαν: “Πώς είναι το να είναι κανείς φτωχός;”. Απάντησε, “Δεν είμαι φτωχός. Είμαι απλά μπατίρης. Φτώχεια υπάρχει μόνο στο μυαλό και εγώ δεν θα είμαι ποτέ μου φτωχός”.
Είχε δίκιο ο πλούτος και η φτώχεια υπάρχουν μόνο στο μυαλό. Υπάρχουν άνθρωποι χωρίς χρήματα που νιώθουν πλούσιοι, ενώ υπάρχουν και πλούσιοι που νιώθουν φτωχοί. Το να είσαι φτωχός σημαίνει να σκέφτεσαι φτωχά, κάτι πολύ πιο επικίνδυνο από το να ξεμένεις από χρήματα. Σκέφτεσαι χωρίς αξία, ξεχνώντας ότι μολονότι τα χρήματα έρχονται και παρέρχονται, εσύ διατηρείς πάντοτε την αξία σου.
Η σκέψη της αφθονίας είναι το αντίθετο της φτωχής σκέψης. Όταν θυμάσαι την αξία σου, όταν θυμάσαι πόσο πολύτιμος και ανεκτίμητος είσαι, τότε αυξάνεις την αξία του εαυτού σου. Αυτό από μόνο του είναι η απαρχή του αληθινού πλούτου. Κάποιοι από εμάς προσδίδουν στα αντικείμενα μεγάλη αξία· όλα καλά, αρκεί να μην ξεχνάμε ότι εμείς είμαστε πολύ πιο πολύτιμοι από τα αντικείμενα που αποκτάμε.
Μας συμβουλεύουν συχνά ότι, αν κάνουμε αυτό που αγαπάμε, τα χρήματα θα έλθουν. Αυτό κάποιες φορές αληθεύει. Αυτό που πάντα αληθεύει είναι ότι, αν κάνετε αυτό που αγαπάτε, θα έχετε μεγαλύτερη αίσθηση αξίας για τη ζωή σας απ’ ότι αν είχατε μία Μερσεντές.
Πάνω στα χιλιάδες κρεβάτια του πόνου και του επικείμενου θανάτου, υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που εκφράζουν τις λύπες και τις μετάνοιές τους. Ακούς να λένε, “Δεν ακολούθησα ποτέ το όνειρό μου”, “Δεν έκανα ποτέ αυτό που ήθελα να κάνω” και “Ήμουν ένας σκλάβος των χρημάτων”.Κανείς δε λέει, “Μακάρι να έμενα λίγο παραπάνω στο γραφείο” ή “Θα ήμουν πολύ πιο ευτυχισμένος εάν είχα δέκα εκατομμύρια ακόμα”.
Με τον ίδιο τρόπο που θεωρούμε ότι τα χρήματα μας δίνουν δύναμη, έτσι νιώθουμε ότι ο έλεγχος των ανθρώπων και των καταστάσεων μας κάνει πιο ισχυρούς. Όσο μεγαλύτερο έλεγχο ασκούμε, τόσο καλύτερα πρέπει να ελέγχουμε τα πάντα, ειδάλλως θα επικρατήσει το χάος. Φυσικά, πρέπει να έχουμε κάποιο έλεγχο στα πράγματα για να μπορούμε να ανταποκριθούμε στις δραστηριότητες της καθημερινότητας.
Τα προβλήματα αρχίζουν να εμφανίζονται όταν ο έλεγχος που ασκούμε είναι πάνω από κάποια λογικά όρια τότε γινόμαστε δυστυχισμένοι και όχι ισχυροί. Όσο περισσότερο έλεγχο αρπάζουμε στα χέρια μας, τόσο λιγότερη ποιότητα ζωής έχουμε, καθώς αναλώνουμε όλη μας την ενέργεια, προσπαθώντας να ελέγξουμε τα ανεξέλεγκτα.
Είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι που έχουν περισσότερα χρήματα ή πολύ ισχυρές κοινωνικές θέσεις μπορούν να ελέγξουν το εξωτερικο τους περιβάλλον πολύ περισσότερο από εκείνους που δεν έχουν, αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση με την αληθινή ισχύ. Αυτό είναι απλά μία προσωρινή επιρροή απέναντι στους άλλους. Ότι φοβόμαστε μη χαθεί – σώμα, δουλειά, χρήματα και ομορφιά – είναι ένα σύμβολο εξωτερικής ισχύος.
Όταν προσπαθουμε να ελέγξουμε ανθρώπους και καταστάσεις, τότε κλέβουμε από εκείνους και από τους εαυτούς μας τους φυσικούς θριάμβους και τις αποτυχίες που είναι κομμάτι της ίδιας της ζωής. Θέλουμε από τους άλλους να λειτουργούν σύμφωνα με τους δικούς μας κανόνες για το δικό τους καλό. Όμως οι “δικοί μας κανόνες” δεν είναι πάντοτε οι καλύτεροι.
Γιατί θα πρέπει οι άλλοι να λειτουργούν όπως θέλουμε εμείς : Γιατί να μη βάζουν τη σφραγίδα της μοναδικότητάς τους σε οτιδήποτε κάνουν; Στις σχέσεις και στη ζωή αποκτάμε μεγαλύτερη δύναμη όταν δεν κυριαρχούμε στα πράγματα, όταν συνειδητοποιούμε ότι δεν μπορούμε να κυριαρχούμε σε ανθρώπους, πράγματα ή γεγονότα – ότι όλα αυτά είναι μία ψευδαίσθηση. Η ζωή δεν εγκαταλείπεται στο χάος όταν εμείς χαλαρώνουμε τον έλεγχο των πραγμάτων. Αντίθετα, τότε εγκαθίσταται η φυσική τάξη των πραγμάτων.
… Η προσωπική μας ικανότητα για δράση είναι το εγγενές μας δώρο και η πραγματική μας δύναμη. Δυστυχώς πολύ συχνά την ξεχνάμε, με πολλούς και διάφορους τρόπους και χωρίς να το συνειδητοποιούμε.
Η δύναμη αυτή μας εγκαταλείπει, όταν αρχίζουμε να δίνουμε μεγάλη σημασία στις γνώμες των άλλων. Για να ανακτήσετε τη δύναμη αυτή, να θυμάστε ότι αυτή είναι η δική σας ζωή. Αυτό που μετράει είναι το τι πιστεύετε εσείς. Δεν έχετε τη δύναμη να κάνετε τους άλλους ευτυχισμένους, έχετε όμως τη δύναμη να κάνετε τον εαυτό σας ευτυχισμένο.
Δεν μπορείτε να ελέγξετε το τι νομίζουν οι άλλοι και στην ουσία σπάνια μπορείτε να ασκήσετε έστω και την παραμικρή επιρροή. Φέρτε στο μυαλό σας ανθρώπους που προσπαθούσατε να ικανοποιήσετε πριν από δέκα χρόνια. Που βρίσκονται τώρα; Πιθανόν να μην είναι κομμάτι της ζωής σας. ‘Η, εάν είναι, εσείς ίσως να προσπαθείτε ακόμα να κερδίσετε την αποδοχή τους. Αφήστε το.
Πάρτε πίσω τη δύναμή σας. Διαμορφώστε τη δική σας άποψη για τον εαυτό σας. Ο σκοπός της δύναμής μας είναι να μας βοηθήσει να κάνουμε αυτό που θέλουμε, να γίνουμε όλα εκείνα που μπορούμε να γίνουμε. Δεν μας έχει δοθεί μόνο για να κάνουμε αυτά που “πρέπει” να κάνουμε. Αυτό είναι ότι χειρότερο για τη ζωή μας. Πρέπει να εκπληρώσουμε τους εαυτούς μας.
Η προσωπική δύναμη ανοίγει χώρο στη ζωή μας – και στις ζωές εκείνων που μας περιβάλλουν – για να εισχωρήσουν η ακεραιότητα και η ευγένεια ψυχής. Η δύναμη αυτή σημαίνει ότι στηρίζουμε τους άλλους στην προσπάθειά τους να δυναμώσουν – ότι είμαστε αρκετά δυνατοί για να δίνουμε πίστη και αξία και όχι να παίρνουμε. Και αυτό το είδος της δύναμής μας στηρίζει αιώνια.
Όταν βλέπω εσάς δυνατούς, αναγνωρίζω τη δύναμη που υπάρχει μέσα μου. Όταν βλέπω την τρυφερότητά σας, δεν μπορώ παρά να ανταποκριθώ τρυφερά και να βρω την αγάπη που υπάρχει μέσα μου. Τελικά, ό,τι πιστεύω για εσάς καταλήγω να το πιστεύω και για τον εαυτό μου. Εάν πιστεύω ότι δεν είστε το θύμα, με βοηθά να συνειδητοποιήσω ότι ούτε κι εγώ είμαι το θύμα.
Αυτή η ευγένεια, αυτή η θεία χάρις είναι που επιτρέπει στην καλοσύνη να απλώνεται και να αγγίζει τους άλλους. Όταν πιστεύουμε στους άλλους, βρίσκουμε την πίστη να πιστέψουμε και στον εαυτό μας.
“Τροφή”: Εδώ τα βλέπω λίγο αντίθετα, θεωρώ πως χρειάζεται πρώτα να πιστέψουμε σε εμάς, για να βρούμε την δύναμη να πιστέψουμε και στους άλλους…
Είμαστε όμως άνθρωποι και συχνά χάνουμε το δρόμο μας. Επανεξετάζουμε τα λάθη και τις ελλείψεις μας και μετά λέμε, “Είμαι δυστυχισμένος και γι’ αυτό φταίνε τα λάθη που έκανα. Δεν είμαι αρκετά καλός, γι’ αυτό θα προσπαθήσω να αλλάξω”. Εάν όμως βλέπουμε μόνο τα λάθη και τις ανεπάρκειές μας, δενόμαστε άρρηκτα μαζί τους.
Μονολογούμε : Ίσως να μην ήμουν “αρκετός” μέχρι τώρα, όμως από δω και στο εξής θα είμαι κάτι “παραπάνω” και έτσι ξεκινάμε το ριψικίνδυνο παιχνίδι του “παραπάνω”. Λέμε στον εαυτό μας ότι θα είμαστε ευτυχισμένοι όταν θα έχουμε παραπάνω χρήματα, περισσότερη εξουσία στη δουλειά ή όταν θα έχουμε περισσότερη εκτίμηση από τους άλλους.
Άραγε γιατί το αύριο φαίνεται να έχει περισσότερες δυνατότητες ευτυχίας ή δύναμης απ’ ότι το σήμερα;Επειδή ξεγελάμε τους εαυτούς μας με το παιχνίδι του παραπάνω χάνοντας έτσι τη δύναμή μας, ανεξάρτητα από το πως παίζουμε το παιχνίδι. Και αυτό το παιχνίδι μας κρατά δέσμιους στο κελί της έλλειψης, παρέα με την αίσθηση της μετριότητας.
Όταν αποκτήσουμε αυτό που θέλουμε, νιώθουμε ακόμη χειρότερα, επειδή και πάλι αυτό δεν αρκεί. Είμαστε ακόμη και τότε δυστυχισμένοι. Μακάρι να είχαμε λίγο παραπάνω. Δε συνειδητοποιούμε ότι αυτό που μετράει είναι η απλότητα.
Οι άνθρωποι που βρίσκονται κοντά στο θάνατο δεν μπορούν να συνεχίσουν να παίζουν το παιχνίδι του παραπάνω, επειδή γι’ αυτούς το αύριο δεν υπάρχει με σιγουριά. Ανακαλύπτουν τη δύναμη που υπάρχει στο σήμερα και στο σήμερα υπάρχει το “αρκετά”. … Εάν το επιτρέψουμε εμείς, μία άσχημη μέρα μπορεί να γίνει μία καλή μέρα, μία δυστυχισμένη σχέση μπορεί να ανανεωθεί και πολλά άλλα “λάθη” μπορούν να γίνουν ¨σωστά”.
…Ένας ευγνώμων άνθρωπος είναι ένας πανίσχυρος άνθρωπος, γιατί η ευγνωμοσύνη γεννάει τη δύναμη. Κάθε είδους αφθονία βασίζεται στην ευγνωμοσύνη μας για αυτά που έχουμε.
Η αληθινή δύναμη, η ευτυχία και η ευημερία βρίσκονται στην υψηλή τέχνη της ευγνωμοσύνης. Ευγνωμοσύνη για αυτά που έχετε και για τα πράγματα έτσι όπως ακριβώς είναι. Ευγνωμοσύνη για αυτό που είστε, για τα πράγματα που φέρατε στον κόσμο με τη γέννησή σας.
Τη μοναδικότητά σας. Σε ένα εκατομμύριο χρόνια από τώρα δε θα υπάρξει ποτέ ένα δεύτερο εγώ σας. Κανείς δεν μπορεί να δει και να ανταποκριθεί στον κόσμο με τον τρόπο που το κάνετε εσείς. Από την άλλη μεριά, εάν δε γνωρίζετε πως να εκτιμάτε τα πράγματα και τους ανθρώπους που έχετε τώρα, τι σας λέει ότι θα μπορείτε να το κάνετε όταν θα αποκτήσετε παραπάνω πράγματα, ανθρώπους ή δύναμη;
Δε θα μπορείτε, επειδή δεν έχετε δουλέψει ποτέ τους “μύες της ευγνωμοσύνης” σας, δε θα μάθατε, ούτε ασκήσατε ποτέ την ευγνωμοσύνη σας. Αντίθετα, θα σκεφτείτε, “Αυτή η δεύτερη γυναίκα, αυτό το δεύτερο δισεκατομμύριο, αυτό το μεγαλύτερο σπίτι, πάλι δε φτάνει. Χρειάζομαι κι άλλα”. Και έτσι θα ζείτε, ζητώντας συνεχώς περισσότερα ή ευχόμενοι τα πράγματα να ήταν κάπως διαφορετικά, παίζοντας το παιχνίδι του “παραπάνω”, αντί να νιώθετε ευγνωμοσύνη για όλα όσα έχετε.
Εστιάζουμε την προσοχή μας στα δικά μας μονοπάτια, μονοπάτια που μας οδηγούν σε πράγματα πιο σπουδαία και μεγαλειώδη από τα χρήματα και τα υλικά αγαθά· ανταλλάσουμε το παιχνίδι του “παραπάνω” με το παιχνίδι του “αρκετά”. Παύουμε να ρωτάμε “Μου φτάνουν;”, επειδή στις τελευταίες μας στιγμές θα συνειδητοποιήσουμε ότι μας έφταναν. Ας πορευθούμε ελπίζοντας ότι αυτό θα το καταλάβουμε πριν η ζωή μας φτάσει στο τέλος της.
Όταν η ζωή που ζούμε “μας φτάνει”, δεν έχουμε ανάγκη από τίποτα περισσότερο. Τι όμορφο που είναι το συναίσθημα που έχουμε όταν η καθημερινότητά μας είναι αρκετή. Ο κόσμος “μας φτάνει”. Σπάνια προσέχουμε και αφηνόμαστε σε ένα τέτοιο συναίσθημα. Είναι ένα ξένο συναίσθημα επειδή έχουμε την τάση να ζούμε με την αίσθηση ότι η ζωή είναι μικρή και δε μας φτάνει.
Μπορούμε όμως να αλλάξουμε αυτή την αντίληψη. Λέγοντας κανείς, “η ζωή είναι αυτή και δε χρειάζομαι τίποτα άλλο”, κάνει μια εξαίρετη δήλωση ευγένειας ψυχής και δύναμης. Εάν δεν χρειάζομαι τίποτε άλλο, εάν δεν έχουμε ανάγκη να ελέγχουμε τα πάντα, τότε μπορούμε να αφήσουμε τη ζωή να κυλήσει.
Έχουμε τόση δύναμη μέσα μας αλλά και τόση άγνοια για το πως να τη χρησιμοποιούμε. Η αληθινή δύναμη προέρχεται από τη γνώση του ποιοί είμαστε και της θέσης που έχουμε στον κόσμο. Όταν νιώθουμε την ανάγκη να συσσωρεύσουμε αγαθά, τότε έχουμε πραγματικά ξεχάσει όλα αυτά που είμαστε. Πρέπει να θυμόμαστε πως η δύναμή μας βγαίνει από τη γνώση ότι τα πάντα γύρω μας είναι “εν τάξει” και πως το νήμα της ζωής όλων ξετυλίγεται ακριβώς όπως θα έπρεπε να ξετυλιχθεί.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Elisabeth Kübler-Ross & David Kessler: “Μαθήματα ζωής”, εκδόσεις Europubli.
Η συμπαθεστάτη συγγραφέας-ψυχίατρος ήταν, από τους λίγους επαγγελματίες στο χώρο της ψυχικής υγείας που ασχολήθηκε (αφήνοντας πολύτιμο συγγραφικό έργο) με τους ανθρώπους, παιδιά και ενήλικες, που φεύγουν από ετούτη τη ζωή λόγω μακροχρόνιας αρρώστιας, κυρίως καρκίνου και όχι μόνο.
Έτσι τα λόγια της μοιάζουν πιο σοφά και ουσιώδη, είναι λόγια από το “κατακάθι “της ζωής, τουλάχιστον για την δική μου οπτική. Την ευχαριστώ, όπου κι αν βρίσκεται, που με συντροφεύει σε μια από τις δυσκολότερες περιόδους στη ζωή μου που σχετίζεται με την προοπτική απώλειας αγαπημένου ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου