Αυτή όμως ίσως δεν είναι η καλύτερη τακτική για να βρούμε την πολυπόθητη εσωτερική ισορροπία και γαλήνη, όπως τονίζει η ψυχολόγος Μαρία Μεραμβελιωτάκη-Simon.
«Συχνά επικεντρωνόμαστε τόσο πολύ στις αδυναμίες και τα αρνητικά μας, που ξεχνάμε να δούμε τα θετικά και δυνατά μας σημεία. Ίσως σκεφτόμαστε ότι, για να πετύχουμε και να ευτυχήσουμε, θα πρέπει να διορθώσουμε τις αδυναμίες μας και να γίνουμε καλύτεροι εξαλείφοντάς τες.
«Συχνά επικεντρωνόμαστε τόσο πολύ στις αδυναμίες και τα αρνητικά μας, που ξεχνάμε να δούμε τα θετικά και δυνατά μας σημεία. Ίσως σκεφτόμαστε ότι, για να πετύχουμε και να ευτυχήσουμε, θα πρέπει να διορθώσουμε τις αδυναμίες μας και να γίνουμε καλύτεροι εξαλείφοντάς τες.
Έτσι αγνοούμε μια άλλη εκδοχή : Το ότι η προσωπική μας βελτίωση μπορεί να έρθει όχι απαραίτητα διορθώνοντας το αρνητικό, αλλά ενδυναμώνοντας το θετικό. Κανείς δεν μπορεί να είναι τέλειος σε όλα, όλοι μας όμως έχουμε δυνατά σημεία, χαρίσματα και κλίσεις που μας ξεχωρίζουν.
Το ερώτημα είναι, τα γνωρίζουμε;
Ο Martin Seligman και ο Christopher Peterson αφιέρωσαν μεγάλο μέρος των επιστημονικών ερευνών τους στο να αναγνωρίσουν και να ταξινομήσουν τα θετικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων. Δημιούργησαν λοιπόν το CSV ( Character Strengths and Virtues), ένα θεωρητικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση πρακτικών εφαρμογών στον τομέα της Θετικής Ψυχολογίας.
Ο Martin Seligman και ο Christopher Peterson αφιέρωσαν μεγάλο μέρος των επιστημονικών ερευνών τους στο να αναγνωρίσουν και να ταξινομήσουν τα θετικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων. Δημιούργησαν λοιπόν το CSV ( Character Strengths and Virtues), ένα θεωρητικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση πρακτικών εφαρμογών στον τομέα της Θετικής Ψυχολογίας.
Τα δυνατά σημεία που αναγνωρίστηκαν από την έρευνα είναι συνολικά 24 και υπάγονται σε 6 κατηγορίες. Διαβάζοντάς τα ίσως αναγνωρίσεις αυτά που σε χαρακτηρίζουν και σε περιγράφουν καλύτερα.
1. ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ. Αφορούν κυρίως τον τρόπο σκέψης
1. ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ. Αφορούν κυρίως τον τρόπο σκέψης
και τον τρόπο απόκτησης της γνώσης:
Δημιουργικότητα: Το να σκεφτόμαστε καινούργιους και αποτελεσματικούς τρόπους για να κατανοούμε τα πράγματα, αλλά και να πράττουμε.
Περιέργεια: Το να βρίσκουμε ενδιαφέρουσες καινούργιες εμπειρίες, να θέλουμε να εξερευνούμε και να ανακαλύπτουμε.
Κριτική σκέψη: Το να εξετάζουμε τα πράγματα από όλες τις πλευρές, να αλλάζουμε γνώμη εάν υπάρξουν νέες ενδείξεις, να ζυγίζουμε τις ενδείξεις δίκαια.
Αγάπη για τη μάθηση: Το να μαθαίνουμε και να αναπτύσσουμε νέες δεξιότητες, θέματα, γνώσεις. Σχετίζεται με την περιέργεια, αλλά ενέχει την τάση να προσθέτουμε γνώσεις με πιο συστηματικό τρόπο.
Προοπτική (σοφία): Ο συνδυασμός της γνώσης με την εμπειρία. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι η σοφία δε σχετίζεται άμεσα με την ηλικία.
2. ΨΥΧΙΚΟ ΘΑΡΡΟΣ. Η θέληση να πραγματοποιούμε στόχους παρά τις εξωτερικές ή εσωτερικές δυσκολίες:
Γενναιότητα: Το να μην υποκύπτουμε σε απειλές, προκλήσεις, δυσκολίες ή πόνο. Το να εκφράζουμε αυτό που πιστεύουμε ότι είναι δίκαιο, ακόμα και όταν υπάρχει αντίσταση.
Επιμονή : Το να τελειώνουμε αυτό που αρχίσαμε, να συνεχίζουμε παρά τα εμπόδια.
Τιμιότητα (αυθεντικότητα, ακεραιότητα) : Το να είμαστε ειλικρινείς και γνήσιοι, να δρούμε χωρίς προσποίηση.
Ζωτικότητα: Το να βλέπουμε τη ζωή με ενθουσιασμό και ενεργητικότητα.
3. ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ. Δυνατά σημεία στον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους :
Αγάπη : Το να εκτιμάμε τις στενές σχέσεις με τους άλλους, ιδίως με όσους υπάρχει αμοιβαία σχέση φροντίδας.
Ευγένεια (γενναιοδωρία, συμπονετικότητα, αλτρουισμός): Το να κάνουμε καλές πράξεις για τους άλλους, να τους βοηθάμε και να τους φροντίζουμε.
Κοινωνική νοημοσύνη: Το να έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων και των κινήτρων των άλλων ανθρώπων, το να ξέρουμε πώς να προσαρμοζόμαστε σε κοινωνικές καταστάσεις.
4. ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Δυνατά σημεία στον τρόπο που λειτουργούμε μέσα στο κοινωνικό σύνολο:
Ομαδικότητα: Το να συνεργαζόμαστε καλά ως μέλη μιας ομάδας, να είμαστε πιστοί σε μία ομάδα.
Έλλειψη προκατάληψης: Το να φερόμαστε σε όλους τους ανθρώπους το ίδιο, χωρίς διακρίσεις.
Ηγετικότητα: Το να έχουμε επιρροή σε μία ομάδα αλλά και καλές σχέσεις με αυτή.
5. ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ. Δυνατά σημεία που μας προστατεύουν απέναντι στην υπερβολή:
Συγχωρητικότητα: Το να συγχωρούμε αυτούς που μας έχουν βλάψει, να αποδεχόμαστε τις αδυναμίες των άλλων, να μην είμαστε εκδικητικοί.
Ταπεινότητα: Το να αφήνουμε τα επιτεύγματά μας να μιλούν από μόνα τους. Να μη θεωρούμε τον εαυτό μας καλύτερο από ό,τι είναι.
Σύνεση: Το να είμαστε προσεκτικοί με τις επιλογές μας και να μην παίρνουμε άσκοπα ρίσκα.
Αυτοέλεγχος: Το να ελέγχουμε τις πράξεις μας, να έχουμε πειθαρχία.
6. ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Δυνατά σημεία που ενισχύουν τις σχέσεις με το ευρύτερο σύμπαν και δημιουργούν νόημα στη ζωή :
Εκτίμηση της ομορφιάς (δέος, θαυμασμός): Το να παρατηρούμε και να εκτιμάμε την ομορφιά και την υπεροχή σε όλους τους τομείς της ζωής – από τη φύση μέχρι την τέχνη ή την καθημερινή εμπειρία.
Ευγνωμοσύνη: Το να είμαστε ευγνώμονες για τα καλά που μας συμβαίνουν, να εκφράζουμε το «ευχαριστώ» μας.
Ελπίδα (αισιοδοξία, πίστη στο μέλλον): Το να περιμένουμε το καλύτερο στο μέλλον και να εργαζόμαστε για να το επιτύχουμε.
Χιούμορ (διάθεση για παιχνίδι): Το να μας αρέσει να γελάμε και να παίζουμε, να φέρνουμε χαμόγελα στα πρόσωπα των άλλων.
Πνευματικότητα (πίστη, σκοπός): Το να έχουμε συμπαγείς πεποιθήσεις για τον απώτερο σκοπό του κόσμου και το νόημα της ζωής, οι οποίες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά μας και μας ανακουφίζουν.
Για να αναγνωρίσεις ποια είναι τα δικά σου δυνατά σημεία, αναλογίσου:
Ποια από τα παραπάνω αισθάνεσαι ότι σου ανήκουν, ότι σε κάνουν να σκέφτεσαι «αυτός είμαι πραγματικά»;
Για ποια αισθάνεσαι ενθουσιασμό, όταν τα επιδεικνύεις;
Για ποια νομίζεις ότι διαρκώς μαθαίνεις όλο και περισσότερα πράγματα που τα ενδυναμώνουν;
Δημιουργικότητα: Το να σκεφτόμαστε καινούργιους και αποτελεσματικούς τρόπους για να κατανοούμε τα πράγματα, αλλά και να πράττουμε.
Περιέργεια: Το να βρίσκουμε ενδιαφέρουσες καινούργιες εμπειρίες, να θέλουμε να εξερευνούμε και να ανακαλύπτουμε.
Κριτική σκέψη: Το να εξετάζουμε τα πράγματα από όλες τις πλευρές, να αλλάζουμε γνώμη εάν υπάρξουν νέες ενδείξεις, να ζυγίζουμε τις ενδείξεις δίκαια.
Αγάπη για τη μάθηση: Το να μαθαίνουμε και να αναπτύσσουμε νέες δεξιότητες, θέματα, γνώσεις. Σχετίζεται με την περιέργεια, αλλά ενέχει την τάση να προσθέτουμε γνώσεις με πιο συστηματικό τρόπο.
Προοπτική (σοφία): Ο συνδυασμός της γνώσης με την εμπειρία. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι η σοφία δε σχετίζεται άμεσα με την ηλικία.
2. ΨΥΧΙΚΟ ΘΑΡΡΟΣ. Η θέληση να πραγματοποιούμε στόχους παρά τις εξωτερικές ή εσωτερικές δυσκολίες:
Γενναιότητα: Το να μην υποκύπτουμε σε απειλές, προκλήσεις, δυσκολίες ή πόνο. Το να εκφράζουμε αυτό που πιστεύουμε ότι είναι δίκαιο, ακόμα και όταν υπάρχει αντίσταση.
Επιμονή : Το να τελειώνουμε αυτό που αρχίσαμε, να συνεχίζουμε παρά τα εμπόδια.
Τιμιότητα (αυθεντικότητα, ακεραιότητα) : Το να είμαστε ειλικρινείς και γνήσιοι, να δρούμε χωρίς προσποίηση.
Ζωτικότητα: Το να βλέπουμε τη ζωή με ενθουσιασμό και ενεργητικότητα.
3. ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ. Δυνατά σημεία στον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους :
Αγάπη : Το να εκτιμάμε τις στενές σχέσεις με τους άλλους, ιδίως με όσους υπάρχει αμοιβαία σχέση φροντίδας.
Ευγένεια (γενναιοδωρία, συμπονετικότητα, αλτρουισμός): Το να κάνουμε καλές πράξεις για τους άλλους, να τους βοηθάμε και να τους φροντίζουμε.
Κοινωνική νοημοσύνη: Το να έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων και των κινήτρων των άλλων ανθρώπων, το να ξέρουμε πώς να προσαρμοζόμαστε σε κοινωνικές καταστάσεις.
4. ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Δυνατά σημεία στον τρόπο που λειτουργούμε μέσα στο κοινωνικό σύνολο:
Ομαδικότητα: Το να συνεργαζόμαστε καλά ως μέλη μιας ομάδας, να είμαστε πιστοί σε μία ομάδα.
Έλλειψη προκατάληψης: Το να φερόμαστε σε όλους τους ανθρώπους το ίδιο, χωρίς διακρίσεις.
Ηγετικότητα: Το να έχουμε επιρροή σε μία ομάδα αλλά και καλές σχέσεις με αυτή.
5. ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ. Δυνατά σημεία που μας προστατεύουν απέναντι στην υπερβολή:
Συγχωρητικότητα: Το να συγχωρούμε αυτούς που μας έχουν βλάψει, να αποδεχόμαστε τις αδυναμίες των άλλων, να μην είμαστε εκδικητικοί.
Ταπεινότητα: Το να αφήνουμε τα επιτεύγματά μας να μιλούν από μόνα τους. Να μη θεωρούμε τον εαυτό μας καλύτερο από ό,τι είναι.
Σύνεση: Το να είμαστε προσεκτικοί με τις επιλογές μας και να μην παίρνουμε άσκοπα ρίσκα.
Αυτοέλεγχος: Το να ελέγχουμε τις πράξεις μας, να έχουμε πειθαρχία.
6. ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Δυνατά σημεία που ενισχύουν τις σχέσεις με το ευρύτερο σύμπαν και δημιουργούν νόημα στη ζωή :
Εκτίμηση της ομορφιάς (δέος, θαυμασμός): Το να παρατηρούμε και να εκτιμάμε την ομορφιά και την υπεροχή σε όλους τους τομείς της ζωής – από τη φύση μέχρι την τέχνη ή την καθημερινή εμπειρία.
Ευγνωμοσύνη: Το να είμαστε ευγνώμονες για τα καλά που μας συμβαίνουν, να εκφράζουμε το «ευχαριστώ» μας.
Ελπίδα (αισιοδοξία, πίστη στο μέλλον): Το να περιμένουμε το καλύτερο στο μέλλον και να εργαζόμαστε για να το επιτύχουμε.
Χιούμορ (διάθεση για παιχνίδι): Το να μας αρέσει να γελάμε και να παίζουμε, να φέρνουμε χαμόγελα στα πρόσωπα των άλλων.
Πνευματικότητα (πίστη, σκοπός): Το να έχουμε συμπαγείς πεποιθήσεις για τον απώτερο σκοπό του κόσμου και το νόημα της ζωής, οι οποίες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά μας και μας ανακουφίζουν.
Για να αναγνωρίσεις ποια είναι τα δικά σου δυνατά σημεία, αναλογίσου:
Ποια από τα παραπάνω αισθάνεσαι ότι σου ανήκουν, ότι σε κάνουν να σκέφτεσαι «αυτός είμαι πραγματικά»;
Για ποια αισθάνεσαι ενθουσιασμό, όταν τα επιδεικνύεις;
Για ποια νομίζεις ότι διαρκώς μαθαίνεις όλο και περισσότερα πράγματα που τα ενδυναμώνουν;
Για ποια σκέφτεσαι ότι είναι αναπόφευκτο να μην τα δείξεις ή να μην τα χρησιμοποιήσεις;
Ποια έχεις την έντονη επιθυμία να τα ενσωματώσεις στον τρόπο της καθημερινής σου πρακτικής;
Ποια από αυτά, όταν τα χρησιμοποιείς, αισθάνεσαι ανανέωση και ενδυνάμωση παρά κούραση;
Καλή τύχη στην αναγνώριση των δυνατών σου σημείων!
Όσο περισσότερο τα αναπτύσσεις, τόσο περισσότερη αυτοβελτίωση και χαρά θα αισθάνεσαι!»
Μαρία Μεραμβελιωτάκη – Simon Συμβουλευτική ψυχολόγος – NLP Practitioner
www.happymind.gr
Μαρία Μεραμβελιωτάκη – Simon Συμβουλευτική ψυχολόγος – NLP Practitioner
www.happymind.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου